Na początku przy ulicy ogrodowej 15 stał murowany dom. Kiedy Izrael Poznański wzbogacił się, zamienił go w pałac. W 1877 roku wykupił działkę. Autorem pierwszego projektu był Hilary Majewski, architekt miasta. Modernizacji w kolejnych latach dokonywano na podstawie szkiców Juliusza Junga i Dawida Rosenthala oraz Adolfa Zelingsona (już po śmierci Izraela Poznańskiego)
Bryła budynku jest neobarokowa. Zdobią ją dekoracje i alegoryczne rzeźby gloryfikujące przemysł i podkreślające potęgę właściciela. Nad całością górują kopuły. Kryją jadalnię i salę balową. Na jednej z nich widzimy monogram rodziny Poznańskich.
To największy łódzki pałac. Jest nazywany łódzkim Luwrem. Jego wnętrza są eklektyczne. Poza jadalnią i salą balową mieściły się tutaj saloniki, pomieszczenia biurowe i giełdowe oraz magazyny, apartament mieszkalny, pokoje gościnne i ogród zimowy.
Budowę pałacu ukończono ostateczni w 1903 roku, a więc trzy lata po śmierci właściciela.
Przed I wojną światową rodzinie Poznańskich nie powodziło się w interesach. Do pałacu wprowadziły się urzędy. Budynek przebudowano. Zlikwidowano oranżerię i zdewastowano ogród oraz dodano piętro we wschodniej części, a już po II wojnie światowej rozbudowano go wzdłuż ulicy Zachodniej. Od 1975 roku swoją siedzibę ma w tym miejscu Muzeum Miasta Łodzi.
Fot. Radosław Jóźwiak / AG
Po śmierci Izraela Poznańskiego jednym z dyrektorów spółki akcyjnej został Karol, jego syn. W 1903 roku zakupił działkę na rogu ówczesnej ulicy Długiej i pasażu Szulca (dziś Gdańska i 1 Maja). W 1904 roku rozpoczęto budowę pałacu na podstawie projektu Adolfa Zeligsona.
Bryła łączy w sobie różne style, głównie renesansowy i barokowy, ale widać również elementy secesyjne. W środku jest prawdziwy labirynt korytarzy i pokoi.
TOMASZ STAA?CZAK
Wnętrze pałacu zapiera dech w piersiach. Zdobią je marmurowe kominki, witraże (w tym ten prezentujący Florę i zdobiący główną klatkę schodową), bogate żyrandole i złocone sztukaterie oraz liczne wykusze i wnęki.
W 1946 roku wprowadziło się tu liceum muzyczne, później przekształcone w Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną. Przez jakiś czas uczyli się tu również studenci wydziału aktorskiego Filmówki. Tuż po wojnie odbyło się tutaj pierwsze zebranie Polskiej Partii Robotniczej.
TOMASZ STAA?CZAK
U zbiegu ulic Więckowskiego i Gdańskiej stanął kolejny pałac rodziny Poznańskich. Izrael Poznański postawił w tym miejscu potężną kamienicę dla Maurycego i Sary - swojego najmłodszego syna i jego żony.
Ale nie jest to tylko kamienica, a neorenesansowy pałac wzorowany na bibliotece św. Marka Sansovina w Wenecji. Rezydencję zaprojektował Adolf Zelingson.
Budynek wzniesiono w 1896 roku. Pierwotnie do kompleksu należał ogród, który rozciągał się do ulicy Pańskiej (dzisiejszej Żeromskiego). O dawnej świetności pałacu przypomina klatka schodowa, witraże i marmurowe schody. Rzeźby, które zdobiły dach pałacu, dziś stoją na podwórku. Po wojnie pałac został siedzibą Muzeum Sztuki.
Fot. Tomasz StaA?czak / Agencja Gazeta
Przy ulicy Kościuszki 4 swoją siedzibę ma rektorat Uniwersytetu Medycznego. Czy studenci wiedzą, że przekraczają próg pałacu?
Dla swojej córki i jej męża wybudował go w 1892 roku Izrael Poznański. To ślubny prezent dla Anny i Jakuba Hertzów. Wybór miejsca nie był przypadkowy. Ówczesna ulica Spacerowa była reprezentatywnym deptakiem.
Pałac zaprojektował najprawdopodobniej Juliusz Jung. Możliwe, że projekt sygnował Hilary Majewski.
Od strony północnej budynek miał długą oficynę, a od strony południowej nie miał okien. Dlaczego? Miał tu stanąć kolejny gmach.
Agata Kupracz
Elewacja frontowa zwraca uwagę loggią - wnęka w zewnętrznej płaszczyźnie budynku , otwarta na zewnątrz, oddzielona drzwiami i oknami od pomieszczeń wewnętrznych - wspartą na kolumnach i tarasem w fasadzie oraz inspirowanymi architekturą francuską wysokim dachem, mansardowymi oknami i tralkową balustradą.
Po śmierci Anny pałac sprzedano Łódzkiej Izbie Przemysłowo-Handlowej i przebudowano go. Pojawiły się m.in. elementy modernistyczne. Uniwersytet Medyczny wprowadził się tutaj w 1957 roku.
Agata Kupracz
Choć można mieć wrażenie, że wszystkie pałace w Łodzi należały do rodziny Poznańskich, inni fabrykanci również je stawiali. Przykładem jest Pałac Herbsta.
To neorenesansowy kompleks otoczony ogrodem i położony w sąsiedztwie zabudowań fabrycznych i osiedla mieszkaniowego. Budowę rozpoczęto w 1875 roku w związku ze ślubem Matyldy Scheibler i Edwarda Herbsta.
Obok jednopiętrowej rezydencji wzniesiono tzw. dużą salę. Szklanym łącznikiem można było wejść z niej do oranżerii.
Rezydencja pozostawała w rękach rodziny Herbstów do 1942 roku. Po II wojnie światowej pałac znacjonalizowano i był m.in. siedzibą ORMO. W 1976 roku stał się własnością Muzeum Sztuki.
Fot. Tomasz StaÄczak / Agencja Gazeta
U zbiegu ulic Franciszkańskiej i Północnej stoi wzniesiony w 1912 roku pałac, do którego prowadzi imponujący podjazd. Posiadłość Alfreda Biedermanna położona jest w parku. Stylem nawiązuje do XVII-wiecznej architektury francuskiej. Składa się trzech kondygnacji. Do ogrodu prowadzą dwa tarasy. Główne wejście osłonięte jest portykiem kolumnowym i prowadzi do reprezentacyjnej sali.
Schody o asymetrycznej kompozycji i manierystyczno-barokowej dekoracji balustrad, umieszczony centralnie neorenesansowy kominek, ściany obłożone boazerią, arkady i kolumny zdobią wnętrza pałacu. Bogato wyposażony jest również gabinet o stylistyce neorenesansowej z wykonanymi z orzecha szafami bibliotecznymi, kominkiem i boazeriami oraz jadalnia (obecnie sala kolebkowa) z boazeriami dębowymi. Gospodarzem pałacu jest Uniwersytet Łódzki, który ma tu swoje muzeum.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze