Galeria otwiera się po kliknięciu w zdjęcie.
Zanim przy ul. Ogrodowej został zbudowany największy w Europie eklektyczny pałac fabrykancki, obok powstała fabryka włókiennicza. Siedziby jednego z najważniejszych rodów łódzkich fabrykantów w formie, jaką znamy dzisiaj, nie doczekał też też sam Izrael Poznański. Przebudowa zakończyła się już po jego śmierci.
Fotografia fabryki Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych 'I.K. Poznański' z albumu 'Widoki m. Łodzi Bronisława Wilkoszewskiego, 1896 r. Zbiory Muzeum Miasta Łodzi
Fontanna, która przetrwała tylko na zdjęciach
Dwanaście osób pozuje do zdjęcia. Fotograf ustawił ich na tle zdobionej detalem elewacji i fontanny. To ogród pałacu Poznańskich, który w tym czasie nie jest już domem fabrykantów, ale siedzibą urzędu. Jak podaje Muzeum Miasta Łodzi, na zdjęciu z dwudziestolecia międzywojennego uwiecznieni zostali członkowie Stowarzyszenia Rezerwistów i Rodzin Rezerwistów.
Fotografia grupowa z okresu międzywojennego członków Stowarzyszenia Rezerwistów i Rodzin Rezerwistów na tle nieistniejącej fontanny ogrodowej pałacu Poznańskich. Autor nieznany. Zbiory Muzeum Miasta Łodzi
Fontanna, którą widzimy na tej fotografii, nie przetrwała do naszych czasów. Obecnie jej relikty pod szkłem można oglądać w miejscu, gdzie kiedyś stała. Zostały wmontowane w nawierzchnię ogrodowego placu. Tylko na zdjęciach możemy też podziwiać kopułę ogrodu zimowego, który został rozebrany już dwudziestoleciu - w okresie, gdy pałac stał się siedzibą urzędu. Nie ma też charakterystycznego daszku nad wejściem głównym - ten z kolei został zdemontowany w czasie hitlerowskiej okupacji Łodzi.
Niemcy zajmują pałac Poznańskich
W czasie II wojny światowej reprezentacyjny gmach zajęli Niemcy. Na potrzeby okupanta pracowała też fabryka przemianowana na Aktien Gesellschaft der Baumwollmanufactur Speidel und Weber et Co. K. G.
"Budynek był główną siedzibą Wydziału Rejencji Łódzkiej (Regierungsbezirk Litzmanstadt)" - podaje Muzeum Miasta Łodzi.
Kamienice, które stały na terenie dzisiejszego parku Staromiejskiego, na rozkaz Niemców zostały wyburzone - w ten sposób powstał pas dzielący tzw. stronę aryjską od getta. 1 maja 1940 roku to data zamknięcia Litzmannstadt Ghetto.
Niemcy w trakcie okupacji Łodzi podzielili pomieszczenie Sali Balowej, wydzielając na górze dodatkowe pomieszczenia. Na zdjęciach, które obecnie są w zbiorach Muzeum Miasta Łodzi, datowanych na 1942 rok, widać, że obrazy Samuela Hirszenberga będące elementem oryginalnego wystroju, zostały zasłonięte. Znak mrocznej epoki to również portret Hitlera na ścianie i swastyka z niemieckim orłem przy wejściu do pałacu.
Zdjęcia okupacyjne z 1942 roku są ważne z jeszcze jednego powodu - fotograf uwiecznił pomieszczenia gospodarcze (według opisu Muzeum Miasta Łodzi - garaże) w miejscu, w którym dziś mamy powojenne skrzydło.
Wtórny podział Sali Balowej z okresu II wojny światowej został zlikwidowany dopiero w drugiej połowie lat 70. XX wieku. W zbiorach Muzeum Miasta Łodzi są zdjęcia dokumentujące poszczególne etapy tego remontu. Zostało to przeprowadzone w taki sposób, że zwiedzający zabytkowe wnętrza Muzeum Miasta Łodzi na pewno nie domyśliliby się, że kiedyś doszło do tak istotnej ingerencji.
Fotografie pałacu Poznańskich z okresu okupacji niemieckiej, 1942 rok. Budynek był główną siedzibą Wydziału Rejencji Łódzkiej (Regierungsbezirk Litzmanstadt). Wejście główne do pałacu od ulicy Ogrodowej (Gartenstra?e). Zdjęcia wykonała firma 'Foto-Werkstadt' Waldemara Rode. Zbiory Muzeum Miasta Łodzi
Jak długo po Łodzi jeździły dorożki?
W kolekcji zdjęć Muzeum Miasta Łodzi mamy też takie smaczki jak zdjęcie stacji benzynowej z lat 60. XX wieku, zlokalizowanej po drugiej stronie ul. Ogrodowej, na wysokości fabrycznej bramy. Urok mają też zdjęcia z lat 50. XX w., na których można jeszcze dostrzec dorożki.
Historyczne znaczenie mają również fotografie przedstawiające moment, w którym dawne zabudowania fabryczne Izraela Poznańskiego (w okresie PRL-u Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Poltex") zmieniały się w centrum handlowe. Czteroletnia rewitalizacja zakończyła się 16 maja 2006 roku uroczystą inauguracją Manufaktury, na którą zostało zaproszonych pięć tysięcy gości.
Okazało się, że rewitalizacja pofabrycznych zabudowań na nowe cele to dobry kierunek, Łódź w kolejnych latach poszła właśnie w tym kierunku.
Manufaktura ciągle pozostaje popularnym punktem na mapie miejsc chętnie odwiedzanych przez łodzian. Nie jest przypadkiem to, że w ogłoszeniach wynajmu mieszkań często znajdziemy frazę "blisko Manufaktury".
Ostatnie lata to również remont w pałacu Poznańskich, obejmujący elewacje, ale też ogród.
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. Zrezygnować możesz w każdej chwili.
Pałac Poznańskiego, a nie "Pałac Poznańskich".
Niestety, to nie pierwszy raz popełniła Pani ten błąd.