Ł. to miasto podzielone pomiędzy dwa plemiona świetlistych i bezrobotników. Pierwsi kupują w Almie, drudzy chodzą do Lidla. Koegzystują w kamienicach w centrum. Takich, jak famuła, w której mieszkają T. i H. świetliści. A po sąsiedzku? tleniona blondynka Aneta, która pracuje w fabryce Boscha za 900 zł miesięcznie, zbierająca śmieci staruszka Tekla i paranoik Rysiek. Pewnego dnia władze miasta Ł. postanawiają wysiedlić uboższych, by zrewitalizować kamienicę i oddać ją inwestorom. Miasto Ł. to powieść quasi-autobiograficzna i pożegnanie z Łodzią, w której autor mieszkał przez trzy lata (T. i H. to inicjały pisarza i jego żony). Powieść przenieśli z sukcesem na scenę aktorzy Teatru Zamiast (reż. Magdalena Drab).
Rytualny mord w międzywojennej Łodzi? Perkalowy dybuk to czwarty tom cyklu retrokryminałów Lewandowskiego, których głównym bohaterem jest Jerzy Drwęcki. Nadkomisarz przyjeżdża do Łodzi z Warszawy, by odszukać mordercę bliskiego współpracownika. Mieszka u niemieckiej gospodyni Frau Pasztelan, a w rozwikłaniu zagadki pomagają mu żydowski policjant Froim Breslauer i rosyjski inteligent Biłyk. Z pomocą przychodzi również Julian Tuwim, a jednym z bohaterów przestępczego światka jest oczywiście łódzki Janosik Ślepy Maks. Cykl Lewandowskiego porównywano z wrocławską serią Marka Krajewskiego. Choć Wydawnictwo Dolnośląskie wysłało autora na trzydniową wizytę w Łodzi, portret miasta nie jest jednak tak udany.
Pochodzący z Elbląga pisarz poświęcił Łodzi trzy retrothrillery. Akcję Trzeciego brzegu Styksu, Pozdrowień z Londynu i Doliny popiołów umieścił pod koniec XIX wieku. Ginie syn łódzkiego fabrykanta, naśladowca Kuby Rozpruwacza brutalnie morduje kobiety, a pod Łodzią płoną dwory odebrane powstańcom styczniowym. Kryminalne zagadki rozwiązuje prywatny detektyw Stanisław Berg. Autor pieczołowicie odtworzył topografię Łodzi i zarysował jej barwnych mieszkańców ? gangsterów, literatów, dziennikarzy, lodzermenschów. Zadbał o tło historyczne w Pozdrowieniach z Londynu jest nim bunt łódzki, sześciodniowy strajk robotników brutalnie stłumiony przez carską policję i wojsko.
Tom wydano w serii poetyckiej łódzkiego kwartalnika Arterie. W Ewangelii dla wykluczonych i Ewangelii dla miasta Łodzi poeta sięga po stylizację biblijną, a sacrum miesza z profanum. Nie opisuje miejsc z folderów reklamowych UMŁ. Porusza się w przestrzeniach wykluczonych, po owianych złą sławą ulicach: Marynarskiej i Wojska Polskiego na Bałutach (Kamila), Wschodniej (Święta jest moja krew). W upadłym mieście zapowiada nadejście Zbawiciela (Wierzę, ziom, że przejmiesz wpływy w mieście/ Przejmiesz zdruzgotanego, stojącego pod Kapselkiem). Wiersze jako zapis permanentny choroby na rzeczywistość, rzeczywistość zwichniętej religii, gorączki wżartej w pogmatwany rozpad miasta - pisze w blurbie Kacper Bartczak.
Bohaterką Miasta do zjedzenia jest Łódź, której nie ma nawet na mapach pogody. Jej fenomen autor próbuje ukazać za pomocą metaforyki kulinarnej (to miasto leżące na wątrobie, musztarda po obiedzie, zaczyn i zakalec) i karnawalizacji. Polemizuje z mitami Łodzi (zwłaszcza złego miasta) i zadaje pytanie o jej tożsamość. Tekst jest bigosem literackim, skomponowanym z różnych składników ? jest tu przewodnik po Piotrkowskiej, cykl wierszy, poemat, są przepisy kulinarne i miejskie obrazki, a nawet graficzna wkładka mięsna. Owczarek drobiazgowo odtwarza topografię Łodzi. W Potrawach z łowców z uczuciem pisze o dzikich zwierzętach Łodzi. Nie jest to książka lekkostrawna, ale warto jej posmakować.
Sześć poetyckich, onirycznych baśni miejskich dla nastolatków. Bohaterką książki jest Aniela, którą puchata sowa zabiera w podróż po historii Łodzi - od jej fabrycznego rozkwitu i nędzy robotników prowadzącej do powstania, aż po Litzmannstadt Getto. Współtworzące miasto cztery kultury symbolizowane są przez związane z nimi przedmioty (polska - makatka, rosyjska - samowar, niemiecka - choinka, żydowska - Księga). Ostatnim, który zdobywa Aniela, jest kaduceusz, atrybut Hermesa, patrona Łodzi, o której opowiada dziewczynce Julian Tuwim. Baśnie Eliany są opowieścią inicjacyjną, a cykl zamyka pytanie o przyszłość miasta. Uzupełnieniem tekstu jest komiks autorstwa Tomasza Tomaszewskiego.
Łódź, lata 60. XX wieku. Michał Bodler mieszka z matką w kamienicy przy ul. Ogrodowej. W jego żyłach płynie zła krew ojca, pijaka i mitomana. Poczucie fatalnego dziedzictwa łączy narratora z Żydem Jochananem Fajnerem. W tle - Marzec 1968 r., Dejmkowska premiera Dziadów. I nostalgiczna opowieść o przedwojennych żydowskich Bałutach.
Zważywszy, że czas potrafi zniekształcić odciśnięte w pamięci wydarzenia, a obiektywizm pisarza na przekór jego intencjom nader chętnie ulega podszeptom wyobraźni, uznałem za stosowne nadać bohaterom, narratora nie wyłączając, fikcyjne imiona i nazwiska - pisze Grzegorz Gortat.
Fikcyjny sąd nad Chaimem Rumkowskim. Czy kontrowersyjny przewodniczący Judenratu w Litzmannstadt Getto, który w 1944 r. zginął w Auschwitz, był kolaborantem i karierowiczem (Królem Chaimem Pierwszym) czy dobroczyńcą i ofiarą? Świadkami są m.in. Dawid Sierakowiak (autor dokumentującego życie w łódzkim getcie dziennika) i Hans Biebow, w procesie uczestniczą też Janusz Korczak i Hanna Arendt. Powieść była nominowana do nagrody Nike, porównywano ją do Procesu Kafki.
Gdy pisałem tę książkę, chodziły mi dreszcze po plecach - mówił Bart. Rumkowski jest też bohaterem powieści Steve'a Sem-Sandberga Biedni ludzie z miasta Łodzi i jednoaktowego dramatu Hubris Macieja Świerkockiego.
Chłopacka opowieść o Łodzi lat 1956-1962 pokazanej z perspektywy dziecka. Stasio, Marek, Antek, Januszek, Zbynio - koledzy ze szkolnej ławy - chodzą do kina Włókniarz i Młoda Gwardia, zaczytują się w przygodach Winnetou i Tomka Wilmowskiego, popalają papierosy, wyprawiają się do parku na Zdrowiu i parku Śledzia, marzą o dziewczynach. Każdy rozdział przedstawia ten sam dzień z ich życia (13 marca). Autor barwnie szkicuje tło społeczne i polityczne, wykorzystując cytaty z prasy. Tekst dopowiadają ilustracje Pawła Kwiatkowskiego.
Zazdrościliśmy Gdańskowi Huellego i Chwina, a Warszawie Nowakowskiego, lecz nie mamy już prawa narzekać? - komplementował Maciej Robert.
Na pytanie, dlaczego Kobro, Czyńska odpowiedziała: Z ogromnej chęci poznania i zrozumienia tej niebanalnej kobiety, zbudowania jak najpełniejszego portretu. Studiowałam historię sztuki w Krakowie. O łódzkim środowisku uczyliśmy się niewiele: że była grupa a.r., Strzemiński. Kobro w tle. W Łodzi artystka jest bardzo kojarzona, w innych miastach niekoniecznie.
Reporterska biografia Katarzyny Kobro to też obraz Łodzi, Złego miasta (tytuł jednego z rozdziałów). Kiedy mieszkali na ul. 6 Sierpnia 22, Strzemiński pisał do Przybosia, że przez okno widzi pejzaże górskie lub kaniony. Czyńska dotarła do Anny Wegner-Sumień, która znała Kobro od młodości, i Georga Kobro.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze