Tajemnice bunkrów w Konewce. Co kryje kolejowy schron? [ZDJĘCIA]

Pasjonatom historii i miłośnikom weekendowych podróży po regionie Konewka (powiat tomaszowski) jest dobrze znana. Ale dla wielu mieszkańców Łódzkiego fakt, że znajduje się tam jeden z najciekawszych i najważniejszych bunkrów w Polsce wciąż jest dużym zaskoczeniem.

MARCIN STĘPIEŃ

1 z 58

Pasjonatom historii i miłośnikom weekendowych podróży po regionie Konewka (powiat tomaszowski) jest dobrze znana. Ale dla wielu mieszkańców Łódzkiego fakt, że znajduje się tam jeden z najciekawszych i najważniejszych bunkrów w Polsce wciąż jest dużym zaskoczeniem.

W 1939 roku Niemcy na terenie Spały utworzyli Dowództwo Wojskowe na Wschodzie. Podlegały pod nie wschodnie tereny okupowanej Polski (Generalne Gubernatorstwo) i tereny Prus Wschodnich graniczące z ziemiami zajętymi przez Związek Radziecki. A ponieważ zbliżał się konflikt pomiędzy III Rzeszą a stalinowską Rosją Adolf Hitler polecił budowę umocnionych centrów dowodzenia. Pod budowę wybrano położone w okolicach Spały Konewkę i Jeleń.

MARCIN STĘPIEŃ

2 z 58

W 1939 roku Niemcy na terenie Spały utworzyli Dowództwo Wojskowe na Wschodzie. Podlegały pod nie wschodnie tereny okupowanej Polski (Generalne Gubernatorstwo) i tereny Prus Wschodnich graniczące z ziemiami zajętymi przez Związek Radziecki. A ponieważ zbliżał się konflikt pomiędzy III Rzeszą a stalinowską Rosją Adolf Hitler polecił budowę umocnionych centrów dowodzenia. Pod budowę wybrano położone w okolicach Spały Konewkę i Jeleń.

Spała miała zostać centrum dowodzenia Grupy Armii 'Środek', a więc jednej z trzech części armii niemieckiej, która w czerwcu 1941 roku uderzyła na Związek Radziecki w ramach planu 'Barbarossa'. Pozostałe ośrodki operacyjne znajdowały się na terenie Prus Wschodnich (główna kwatera Hitlera znana jako 'Wilczy szaniec') i na Podkarpaciu.

MARCIN STĘPIEŃ

3 z 58

Spała miała zostać centrum dowodzenia Grupy Armii 'Środek', a więc jednej z trzech części armii niemieckiej, która w czerwcu 1941 roku uderzyła na Związek Radziecki w ramach planu 'Barbarossa'. Pozostałe ośrodki operacyjne znajdowały się na terenie Prus Wschodnich (główna kwatera Hitlera znana jako 'Wilczy szaniec') i na Podkarpaciu.

W Spale bunkier wzniesiono na polanie po wyciętych jeszcze w trakcie I wojny światowej drzewach. W Jeleniu wybrano miejsca położone blisko stacji kolejowej. Do czerwca 1941 roku w obu miejscowościach stanęły żelbetonowe konstrukcje, które miały pomieścić całe składy pociągów sztabowych, a więc ruchomych centrów dowodzenia.

MARCIN STĘPIEŃ

4 z 58

W Spale bunkier wzniesiono na polanie po wyciętych jeszcze w trakcie I wojny światowej drzewach. W Jeleniu wybrano miejsca położone blisko stacji kolejowej. Do czerwca 1941 roku w obu miejscowościach stanęły żelbetonowe konstrukcje, które miały pomieścić całe składy pociągów sztabowych, a więc ruchomych centrów dowodzenia.

Schron kolejowy w Konewce ma 380 metrów długości, a w Jeleniu 355 metrów i kształt łagodnego łuku. Miały one chronić pociągi i znajdujących się w nich ludzi od skutków nalotów lotniczych i ataków gazowych. Zbudowano również mniejsze schrony dla obsługi kompleksów, w których pracowały agregaty prądotwórcze, kotłownie i wentylatory tłoczące podziemnymi kanałami ogrzane i filtrowane powietrze do wnętrza schronu kolejowego. W innych mieściły się studnia hydrofornia i zbiorniki wodne. Cały obszar zamieniono w twierdzę.

MARCIN STĘPIEŃ

5 z 58

Schron kolejowy w Konewce ma 380 metrów długości, a w Jeleniu 355 metrów i kształt łagodnego łuku. Miały one chronić pociągi i znajdujących się w nich ludzi od skutków nalotów lotniczych i ataków gazowych. Zbudowano również mniejsze schrony dla obsługi kompleksów, w których pracowały agregaty prądotwórcze, kotłownie i wentylatory tłoczące podziemnymi kanałami ogrzane i filtrowane powietrze do wnętrza schronu kolejowego. W innych mieściły się studnia hydrofornia i zbiorniki wodne. Cały obszar zamieniono w twierdzę.

Przy skrzyżowaniach dróg i przy torze kolejowym w Konewce wykonano system umocnień ziemnych z gniazdami karabinów maszynowych. W czasie przejazdów specjalnych pociągów stosowano dodatkowe zabezpieczenia.

MARCIN STĘPIEŃ

6 z 58

Przy skrzyżowaniach dróg i przy torze kolejowym w Konewce wykonano system umocnień ziemnych z gniazdami karabinów maszynowych. W czasie przejazdów specjalnych pociągów stosowano dodatkowe zabezpieczenia.

Niemcy opuścili Konewkę w 1945 roku. Schron zaminowali, ale obiektów nie wysadzili, a sprzętu nie zdążyli wywieźć.
Wiosną 1945 roku polscy saperzy zaczęli usuwać bomby i amunicje, a rok później zajęli się demontażem wyposażenia schronów technicznych. Na początku lat 50. schron w Konewce był jednym z magazynów 'Centrali Rybnej' (podobnie jak schron w Jeleniu). Od lat 70. schronami zarządzało wojsko.

MARCIN STĘPIEŃ

7 z 58

Niemcy opuścili Konewkę w 1945 roku. Schron zaminowali, ale obiektów nie wysadzili, a sprzętu nie zdążyli wywieźć. Wiosną 1945 roku polscy saperzy zaczęli usuwać bomby i amunicje, a rok później zajęli się demontażem wyposażenia schronów technicznych. Na początku lat 50. schron w Konewce był jednym z magazynów 'Centrali Rybnej' (podobnie jak schron w Jeleniu). Od lat 70. schronami zarządzało wojsko.

W 2005 roku powstał szlak turystyczny 'Bunkier w Konewce'. Bilet wstępu dla osoby dorosłej kosztuje 10 zł. Ulgowy jest o cztery złote tańszy. Około godzinna wycieczka z przewodnikiem to koszt rzędu 35 zł. Zwiedzającym poleca się ciepłe okrycie, ponieważ temperatura wewnątrz schronu waha się od 4 do 16 stopni. Bunkier kolejowy w Konewce mogą zwiedzać osoby na wózkach inwalidzkich. Możliwy jest spacer z psem na smyczy. Dodatkowe atrakcje to 'Kolejka Carska', która kursuje w weekendy pomiędzy Konewką a Spałą oraz przejażdżka motocyklem z koszem lub samochodem wojskowym (weekendy). Schrony w Konewce odwiedzają nie tylko turyści. Zimują tu nietoperze.

MARCIN STĘPIEŃ

8 z 58

W 2005 roku powstał szlak turystyczny 'Bunkier w Konewce'. Bilet wstępu dla osoby dorosłej kosztuje 10 zł. Ulgowy jest o cztery złote tańszy. Około godzinna wycieczka z przewodnikiem to koszt rzędu 35 zł. Zwiedzającym poleca się ciepłe okrycie, ponieważ temperatura wewnątrz schronu waha się od 4 do 16 stopni. Bunkier kolejowy w Konewce mogą zwiedzać osoby na wózkach inwalidzkich. Możliwy jest spacer z psem na smyczy. Dodatkowe atrakcje to 'Kolejka Carska', która kursuje w weekendy pomiędzy Konewką a Spałą oraz przejażdżka motocyklem z koszem lub samochodem wojskowym (weekendy). Schrony w Konewce odwiedzają nie tylko turyści. Zimują tu nietoperze.