Wielkie wyrobisko przypomina nadmorski krajobraz, tyle że bez morza: ogromny piaszczysty dół, wokół piękne sosny, jak na polskim wybrzeżu, w dole niebieskie jeziorko. W pewnym miejscu, z powodu swoich stromych brzegów, wygląda jak Kanał Koryncki. Czasami można odnieść wrażenie, że spadł świeży śnieg, a to tylko drobny biały piach.
Wyrobisko ma już 30 lat, a będzie działać na pewno jeszcze 50. Potem teren zostanie zrekultywowany. Jeśli niecka zostanie zalana wodą, będzie to najpiękniejszy sztuczny zbiornik w naszym województwie. Malownicze piaski kopalni grały w filmie - tu kręcono niektóre sceny serialu ''Czterej pancerni i pies''.
- Piasek to nasze polskie złoto. Niecka opoczyńsko-tomaszowska jest jednym z najlepszych złóż na świecie. W latach 90. produkowaliśmy trzy rodzaje piasku, teraz 30 - mówi Stanisław Śmiechowicz, prezes kopalni Grudzeń Las.
W kopalni produkuje się piach, żwir, mączkę, kaolin. - Dostarczamy surowiec do hut szkła, gdzie produkowane są szklanki, wazony, butelki, słoiki i szyby samochodowe. 30 proc. szyb w samochodach na świecie zrobiono z naszego piasku. Z naszymi szybami jeździ gros japońskich, koreańskich i francuskich aut, a także samochody marki opel produkowane w Polsce - opowiada prezes.
Górnicy pracujący w kopalni piasku urabiają litą skałę przy pomocy maszyn. - To ciężka praca, podobna do tej pod ziemią. Przez osiem godzin rwie się skały maszynami i przesyła kilometrami taśmociągów - mówi prezes Śmiechowicz.
Mączkę i kaolin z kopani kupują producenci ceramiki m.in. z Paradyża, Opoczna, Tubądzina i Końskich. Służą do wytwarzania płytek ściennych - glazury, terakoty, ale też to produkcji chemii budowlanej - farb, fug, klejów. Mączek używa się np. do past do zębów, proszków do prania.
Ale zdarzają się też dziwne zamówienia. - Kiedyś wytwórnia filmów kupiła od nas samochód piasku, bo latem kręcono sceny zimowe - przypomina sobie Grzegorz Kościerski, kierownik ruchu zakładu górniczego.
Piaskiem marmurkuje się też dżinsy, a żwiru używa jako filtrów w wodociągach. Zastosowań piasku jest mnóstwo, ważne tylko, żeby był dobrej jakości, bez zanieczyszczeń. A taki jest tutaj.
W Grudzeniu Lesie przy wjeździe stoi złota figura św. Barbary. To pracowita święta. Ma pod opieką górników, ale także rybaków, żołnierzy, hutników, kamieniarzy, artylerzystów, marynarzy. Jest patronką trudnej pracy i dobrej śmierci, orędowniczką w czasie burz i pożarów.
Św. Barbara żyła na przełomie III i IV wieku, była córką bogatego kupca z Nikomedii nad Morzem Marmara. Kiedy przyjęła chrześcijaństwo, ojciec kazał jej się wyrzec wiary. Nie chciała, dlatego została uwięziona w wieży. Kiedy stamtąd uciekła, ojciec kazał ją schwytać i ściąć. A dlaczego górnicy wzięli ją na swoją patronkę? Jak uciekała z wieży skała rozstąpiła się i ukryła św. Barbarę.
W kopalni pracuje 212 osób, większość to górnicy. Pracownicy w czasie uroczystości noszą mundury takie same, jak ich koledzy ze Śląska i czapki z pióropuszami. - Guzików przy mundurze jest 29, bo tyle lat miała św. Barbara jak umarła. Zielone pióropusze na czakach oznaczają generalicję, albo senat uczeni, białe - dozór, czerwone - orkiestrę, a czarne mają górnicy - wyjaśnia Grzegorz Kościerski ubrany w mundur z zielonym pióropuszem, absolwent Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Piaskami z rejonu Tomaszowa zaczęto interesować się pod koniec XIX wieku. Z tego okresu pochodzą liczne opracowania naukowe dotyczące budowy geologicznej. Piaski kwarcowe w Grudzeniu Lesie eksploatowane były już w latach 30-tych XX wieku. W latach 70. kopalnia podlegała pod Przedsiębiorstwo Dostaw Materiałów Odlewniczych w Tychach. Od 1998 roku jest spółką. Grupa ATLAS jest jej większościowym udziałowcem (posiada 96,55 proc. udziałów).
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze