W czym Łódź ustępuje tylko Nowemu Jorkowi? Według popularnego serwisu internetowego Bored Panda - w sztuce ulicy. Miasto w centrum Polski znalazło się w zestawieniu razem z Londynem, Pragą, Mexico City, Sao Paulo, Melbourne, Cape Town i Buenos Aires. Wyjątkowo prestiżowe towarzystwo!
Street art to wielkoformatowe murale, napisy, szablony, wlepki, a nawet miejska biżuteria. Łódź wyróżniają szczególnie te pierwsze - ogromne obrazy, tworzone tu od lat przez największe gwiazdy z kraju i zagranicy.
Ze street artem Łódź jest kojarzona od 2002 roku, czyli od pierwszej edycji festiwalu Meeting od Styles. Już wtedy zaczęliśmy aspirować do tytułu polskiej stolicy w tej dziedzinie sztuki.
12 miesięcy wcześniej na ścianie kamienicy przy ul. Piotrkowskiej 152 próbowano wymalować rekord - największe graffiti. Mur pokrył obraz łodzi wybijającej z płyty placu Wolności. Mural ma 900 mkw. powierzchni. Namalowali go Bary i Mejsal.
Na pierwszy Meeting of Styles Marta i Wojciech Paszkowscy ściągnęli do miasta kilkudziesięciu grafficiarzy z całej Europy. Artyści mieli do dyspozycji blisko 3 tysiące mkw. ścian w dawnych zakładach Chemiskór. Niewiele brakowało, aby łódzkiej sztuce ulicy udało się podciąć skrzydła. Jerzy Kropiwnicki, ówczesny prezydent miasta, nie wydał zgody na dwie imprezy. Jedną był właśnie festiwal graffiti, który przygarnął Bełchatów. Drugim - Parada Techno, wzorowana na berlińskiej Love Parade.
Rok później fani muzyki elektronicznej mogli z zazdrością patrzeć na tych, którzy kibicują sztuce tworzonej z pomocą farby w spray'u. Kropiwnicki zmiękł i w 2004 roku Meeting of Styles wróciło do Łodzi. W kolejnych edycjach grafficiarze malowali style (napisy) i charaktery (postaci) na ścianach dworca kolejowego Kaliska, szkoły na osiedlu Radogoszcz, amfiteatru w parku 3. Maja czy Wyższej Szkoły Handlowo-Ekonomicznej.
Meeting of Styles rozwinęło się w Outline Colour Festiwal. Do Łodzi przyjeżdżają gwiazdy street artu tworzące wielkoformatowe murale. Na kamienicy przy al. Kościuszki swój obraz zostawiła znana brooklyńska ekipa Tats Cru, a na dziedzińcu Społecznej Akademii Nauk pochodzący z Niemiec Case.
Sztuka ulicy pojawiła się w programie Focus Łódź Biennale w 2010 roku. Przy ul. Piotrkowskiej 26 wielkoformatowy mural maluje grupa Twożywo. Z artystami współpracują też teatry, murale powstały dla Jaracza i Muzycznego. Przedsiębiorcy z ul. Traugutta zaprosili do Łodzi Zbioka na organizowaną przez siebie sąsiedzką imprezę - Imieniny Romualda.
Z artystami współpracują nawet spółki odpowiedzialne za transport. Po Łodzi jeździ już kilka tramwajów ozdobionych graffiti, między innymi soczyście żółty banan.
W 2009 roku Teresa Latuszewska i Michał Bieżyński, czyli Fundacja Urban Forms, przedstawiają koncepcję stworzenia w samym centrum miasta galerii sztuki ulicy. Właśnie Łódź nadaje się do takiego projektu idealnie, bo przy głównych ulicach znajduje się mnóstwo ''płócien'' do zagospodarowania. - Jej specyfiką jest wielka liczba pustych ścian, które sprawiają wrażenie, że miasto odwraca się do nas plecami. Niestety, wyróżnia nas to w kraju. Wielkoformatowe malowidła są jednym z najlepszych sposobów na przekształcenie ich w walor. Chcemy, by mury przy głównym ciągu komunikacyjnym stały się galerią rozpoznawalną nie tylko w Łodzi, ale i w świecie. Do współpracy zaprosiliśmy znanych artystów z kraju i z zagranicy - mówi Latuszewska.
W 2011 roku projekt startuje. Otwierają go Polak M-City i Hiszpan Aryz. Pierwszy, jako jeden z niewielu na świecie artystów, tworzy wielkoformatowe obrazy z pomocą szablonów. Hiszpan wyróżnia się psychodelicznymi kolorami w swoich przedstawieniach. Jego panna z wanny czytająca przy ul. Pomorskiej list miłosny na zielono-niebieską cerę. Później ta sama kobieta zostanie wykorzystana jego element krajobrazu w grze komputerowej Devil May Cry.
Rok później Fundacja Urban Forms spełnia jedno ze swoich marzeń i do Łodzi przyjeżdżają bliźniacy Os Gemeos. Brazylijczycy w 2008 roku wystawili się w londyńskiej Tate Modern. Jak wyglądają gwiazdy światowego street artu? Niepozornie. To dwóch niewysokich brunetów, na nosie okulary, na brodzie zarost. Ubrani w koszulki z krótkim rękawem, kolorowe spodenki, w tenisówkach, mogą zostać równie dobrze wzięci za programistów, którzy tworzą aplikacje na telefony czy tablety.
Malować zaczęli bardzo wcześnie, mieli po cztery-pięć lat. - Rysowaliśmy cały czas, tak ze sobą rozmawialiśmy. Malowanie na ścianach to dla nas sposób komunikowania się z ludźmi, z otoczeniem. Odkryliśmy, że w ten sposób możemy pokazywać nasze marzenia, to, o czym myślimy. To bardzo uzależnia. Puste miejsca to dla nas czyste płótna, okazja do stworzenia czegoś. Korzystamy z miasta, bo inaczej ono wykorzysta nas. W muralach jest głos miasta, jego życie, puls - opowiadają o swojej pasji Os Gemeos.
Na pytanie, co jest najważniejsze w ich pracach, bez namysłu odpowiadają, że miłość. - Miłość i marzenia. Sztuka ulicy to okno pozwalające oderwać się od codzienności - szybko dodają.
W Łodzi malowali przy ul. Roosevelta razem z Aryzem. Ich obraz widać doskonale z ulicy Piotrkowskiej. Po odwiedzeniu Łodzi Os Gemeos zmalują coś z niekwestionowanym numerem 1 street artu na świecie. Na jednej z ulic w Chelsea bliźniacy razem z Banksy?m powieszą dwa obrazy składające się na projekt ''Better Out Than In''.
W zeszłym roku Łódź odwiedziła kolejna gwiazda, Belg ROA. Wybrał ścianę przy ul. Nowomiejskiej, a jego pracy przyglądały się całymi dniami dzieci i dorośli z okolicznych kamienic. W Łodzi tworzyli już też Hiszpanie 3ttman i Kenor, Chilijczyk Inti, Francuz Remed i Australijczyk Shida oraz Polacy: Tone, Proembrion, Etam Cru, Sepe i Chazme.
Dzisiaj w Łodzi znajduje się około 50 wielkoformatowych murali. Gros z nich w samym centrum miasta. Street art odmienia wizerunek miasta nie tylko ten materialny. Ogromne obrazy przyciągają uwagę całego świata i promują Łódź. Ostatnio reklamę zrobił miastu serwis Bored Panda. Wcześniej amerykańska ABC News uznała Festiwal Urban Forms za jedno z najciekawszych wydarzeń kulturalnych w Europie.
Łódzką sztuką ulicy zachwycał się nawet serwis Xa Luan z odległego Wietnamu. Gościła on na też łamach magazynów poświęconych sztuce współczesnej - Art&Business, Arteon i Artluk, a Polityka nominowała galerię do swojej Nagrody Architektonicznej i umieściła na liście 10 najważniejszych wydarzeń z obszaru sztuk wizualnych. W zeszłym roku Huffington Post ''postawił'' łódzkie murale na swojej głównej stronie, a CNN przygotowało o nich materiał o niezwykle pochlebiającym tytule ''Więksi niż Banksy'', gdzie były prezentowane z innymi z kraju. Szlakiem łódzkich murali organizuje się wycieczki. Na jedną z nich wpadła ekipa śniadaniowej telewizji Dzień Dobry TVN.
Michał Bieżyński, kurator Galerii Urban Forms. - Udało się nam spełnić już część marzeń. Pod kątem artystycznym - ciągnąć do Łodzi wielkie gwiazdy. Przyjazd Os Gemeos był nobilitacją dla projektu, a dla mnie zaszczytem. Odnieśliśmy też sukces promocyjny, media z całego świata zwróciły uwagę na Łódź. Pozostaje jeszcze jedno marzenie na przyszłość, chciałbym, żeby Łódź i projekt kojarzyły się tak, jak Paryż z wieżą Eiffla.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze