Kolejny woonerf w Łodzi. Mieszkańcy sami zmieniają swoje miasto

Nazwa woonerf pochodzi z języka holenderskiego i oznacza ''ulicę do mieszkania''. Idea narodziła się w latach 70. XX wieku w Holandii. To przekształcanie ulic w taki sposób, by wciąż mogły jeździć po niej samochody, ale pierwszeństwo na niej mają piesi i rowerzyści. Ulica zachowuje funkcję komunikacyjną ale przy okazji staje się też deptakiem, parkingiem i miejscem spotkań mieszkańców.

Na woonerfie bardzo ważną rolę pełnią bowiem meble miejskie, czyli ławki, stojaki na rowery, place zabaw oraz drzewa i trawniki. Ulice tego typu powstawały i wciąż powstają w Holandii, w Skandynawii, w Niemczech i w... Polsce.

Jeszcze w 2014 roku ul. 6 Sierpnia (łączy się z najsłynniejszą łódzką ulicą czyli Piotrkowską) nie różniła się bardzo od innych ulic w centrum. Miała krzywe chodniki, dziurawą jezdnia i dużo samochodów. Mieszkańcy chcieli to zmienić.

Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Gazeta

Po raz pierwszy w październiku 2013 usłyszeli słowo woonerf. Na spotkaniu w jednym z klubów w centrum miejscy aktywiści zorganizowali spotkanie, na którym przekonywali, że ulica może zmienić się nie do poznania.

Mieszkańcom pomysł bardzo się spodobał. Uspokojony ruch, nowe miejskie meble, drzewa, rośliny, trawa - czyli wszystko, czego do tej pory tam brakowało. Nie wiadomo było tylko, skąd wziąć na to pieniądze. Na szczęście pomysł zbiegł się z pierwszym w Łodzi budżetem obywatelskim. Łodzianie po raz pierwszy w historii mogli wziąć sprawy w swoje ręce. I wzięli.

Wniosków złożono prawie tysiąc. Jednym z wnioskodawców był Bartłomiej Derdzikowski. Dokumenty dotyczące przebudowy ul. 6 Sierpnia w woonerf złożył w magistracie ostatniego dnia. - I bardzo dobrze. Potem okazało się, że dla naszej ulicy były też inne plany. Miała być drogą dojazdową do dworca Łódź Fabryczna z wąskimi chodnikami. Czyli coś zupełnie odwrotnego niż woonerf - opowiada Bartek.

W głosowaniu wzięło udział ponad 129 tys. ludzi. Okazało się, że pomysł przebudowy 6 Sierpnia spodobał się. Łodzianie zdecydowali, że podwórzec będzie budowany. - Byliśmy szczęśliwi. Nie mogliśmy uwierzyć, że w kilka miesięcy możemy zmienić część Łodzi, w której mieszkamy - wspomina Bartek.

Ulica była gotowa jeszcze przed wakacjami 2014 roku. Prace budowlane rozpoczęły się w połowie marca, a dwa miesiące później ciężarówka przywiozła tam pięć drzew, z których największe ma 5 m wysokości. Wszystkie to wiśnie piłkowane odmiany kanzan kwitnące na różowo w kwietniu i maju. Na ul. 6 Sierpnia stoją prawie na środku ulicy, w części od ul. Piotrkowskiej

Fot. Małgorzata Kujawka / Agencja Gazeta

Fot. Małgorzata Kujawka / Agencja Gazeta

MARCIN STĘPIEŃ

Z drugiej strony postawiono cztery gazony, w których rosną m.in. rokitniki i kalina. Pomiędzy nimi można usiąść na jednej z nowych ławek. A to wciąż jeszcze nie wszystkie zmiany. Nawierzchnia drogi jest teraz z czerwonej, granitowej kostki. Najbardziej jednak w oczy rzuca się nie jej kolor, lecz brak krawężników. Choć kierowcy mogą na 6 Sierpnia wjechać samochodem, to muszą bardziej niż do tej pory uważać na pieszych.

Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Gazeta

- Ulica jest teraz piękna. Największy jej plus? Zieleń i brak samochodów. To tworzy razem klimat przyjazny dla pieszych. Podobne ulice widzieliśmy w Genewie i liczymy, że u nas też będzie ich więcej - komentowali Natalia i Piotr, którzy przyjechali na otwarcie woonerfu.

Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Gazeta

Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Gazeta

Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Gazeta

Jeszcze zanim ulica została oficjalnie otwarta po zmianach, już odwiedzały ją wycieczki. Do dziś młode pary robią sobie tutaj zdjęcia, kręcone są reklamy i teledyski.

MARCIN WOJCIECHOWSKI

Co roku 6 sierpnia mieszkańcy organizują też urodziny ulicy. Przyłączają się restauracje i puby. Ulica 6 Sierpnia stała się nowym miejscem spotkań. Restauratorzy wystawili ogródki. Latem trudno w nich znaleźć wolne miejsce. Pod zegarem zorganizowano festiwal muzyczny.

Podczas Festiwalu Światła ulicę udekorowano specjalną iluminacją i ''dachem'' z parasolek.

TOMASZ STAŃCZAK

MAŁGORZATA KUJAWKA

Władze Łodzi lubią chwalić się woonerfem przy 6 Sierpnia. Gościły już tutaj m.in. prezydenta Bronisława Komorowskiego, premier Ewę Kopacz i prezydenta Słupska Roberta Biedronia.

MARCIN WOJCIECHOWSKI

MARCIN STĘPIEŃ

Nową piękną ulicę w Łodzi docenili nie tylko jej mieszkańcy i turyści. W kwietniu woonerf na 6 Sierpnia dostał nagrodę na Europejskim Kongresie Gospodarczym w Katowicach.

Woonerf na 6 Sierpnia został wybrany przez kapitułę konkursu Portalu Samorządowego ''Mieszkam tu! - Mądre pomysły na mądre miasto''. W jury zasiadali m.in. eurodeputowany Jerzy Buzek i sekretarz stanu w kancelarii prezydenta Olgierd Dziekoński. Wręczenie nagród odbyło się podczas panelu dyskusyjnego o budżetach partycypacyjnych.

MARCIN STĘPIEŃ

Już wtedy było wiadomo, że woonerfów w Łodzi będzie więcej...

W sobotę oficjalnie i hucznie otwarto w Łodzi kolejną ulicę-podwórzec. Tym razem na ul. Traugutta, która jest przedłużeniem 6 Sierpnia w stronę nowobudowanego dworca Łódź Fabryczna.

MAŁGORZATA KUJAWKA

MARCIN STĘPIEŃ

MARCIN WOJCIECHOWSKI

MARCIN WOJCIECHOWSKI

Skąd wzięto pieniądze? Oczywiście z budżetu obywatelskiego. I tam też położono granitową kostkę, postawiono ławki i stojaki rowerowe. Drzew - wiśni kanzan - jest aż piętnaście. - Przyszliśmy tu ze znajomymi specjalnie na otwarcie - mówi Ania. - Jest pięknie, chociaż nie do końca to teraz widać, bo zaszło słońce i strasznie wieje. Nie mniej byłam tu już kilka razy wcześniej i na pewno jeszcze wrócę. Cieszy mnie, że uspokojono tu ruch. Jestem z synem i nie muszę się o niego bać, że zaraz wpadnie pod jakieś auto. Adrian jak widać bawi się świetnie. Chyba nawet nie przeszkadza mu wiatr. Liczyłam, że przetestujemy jeszcze plac zabaw, ale chyba będziemy musieli to zrobić innym razem. Mam nadzieje, że ulica Traugutta powtórzy sukces sąsiadującej z nią ulicy 6. Sierpnia. Tam woonerfowa rewolucja udała się i oby tu było tak samo.

MAŁGORZATA KUJAWKA

Już dziś wiadomo, że woonerfów w Łodzi będzie jeszcze więcej. Trwa budowa ulicy-podwórca na Piramowicza, także w pobliżu dworca Łódź Fabryczna.

Piotr Wasiak

Woonerfy powstają też na... osiedlach. Trwa przebudowa czterech ulic - nie będą miały podziału na jezdnie i chodniki, a pierwszeństwo na nich będą mieli piesi. Mieszkańcy nie chcieli tam ławek, stolików i placów zabaw, tylko nowe latarnie i dodatkowe miejsca parkingowe. I tak będzie. Woonerfy osiedlowe mają być gotowe jeszcze w tym roku.

Łódzka moda na przyjazne mieszkańcom ulice dotarła też do innych polskich miast. Woonerfy mają powstać m.in. w Warszawie, Szczecinie, Ostrowie Wielkopolskim.