Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi Sprawdź ofertę
    Szukaj
    Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
    wyborcza.pl Łódź

    Zabytki, których już w Łodzi nie ma. Co straciliśmy bezpowrotnie?

    Wiadomości Łódź
    Michał Kwiatkowski
    Portal Miastograf.pl nie przestaje się rozwijać. Coraz więcej osób zakłada tam swoje konto, kolejni łodzianie z czeluści zakurzonych strychów i bezdennych szuflad dziadka wygrzebują niesamowite fotografie, którymi dzielą się w serwisie. Za sprawą takich osób jak Wiesław Kaczmarek, łódzki społecznik, muzeolog, prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami i były prezes oddziału łódzkiego TOnZ, zasoby Miastografu kolejny raz wymiernie się powiększą. To człowiek, który znaczną część swojego życia poświęcił ochronie polskich dóbr kultury. Kaczmarka można nazwać entuzjastą Łodzi. Od kilkudziesięciu lat wędruje po mieście z aparatem fotograficznym. To uważny obserwator, rzetelnie dokumentujący przemiany jego architektury.
    Nawrot Sienkiewicza
    Wiesław Kaczmarek
    1 z 7

    Skrzyżowanie Sienkiewicza - Nawrot

    nieistniejace lodzkie zabytkiGoogle Maps

    Podczas spotkania zorganizowanego przez Miastograf w Miejskim Punkcie Kultury Prexer - UŁ, Kaczmarek opowiadał o tych obiektach, których w przestrzeni miejskiej już nie ma oraz o tych, które można jeszcze uratować.
    - Zwracamy uwagę na duże budynki, wielkie kubatury. A przecież w Łodzi jest dużo małych "ozdobników", które architekturę miasta czynią przyjemną i interesującą. Spójrzmy na stare budynki. Są pięknie zdobione, ich właściciele chcieli się przede wszystkim wyróżnić - mówi Kaczmarek.
    Kluczowe jest ruszenie się z domu. Chodzenie, oglądanie, póki te rzeczy jeszcze są. Trzeba pamiętać, że one łatwo giną. A nie zawsze chce się robić badania sprawdzające, co kryje się pod siedmioma warstwami farby.
    - Promujemy chodzenie z zadartym nosem - mówi Kaczmarek. - Przyglądanie się temu, co jest powyżej witryn sklepowych. Wtedy okazuje się, że miasto jest ładne. A biorąc pod uwagę to, że więcej nas jest więcej dobrego modernizmu niż prawdziwej secesji, moglibyśmy wzorem Gdyni dużo na tym ugrać. Jest wiele stylowych budynków, ale nieraz widać to tylko wewnątrz. W bramach, na klatkach schodowe, w oficynach. Bolączką miasta są klatki schodowe zamykane domofonami. Wiele ciekawych rzeczy nam w ten sposób umyka - wyjaśnia.
    Muzeolog żałuje, że w Łodzi zupełnie nie jest promowany wyjątkowy układ "domu przy fabryce": bogata kamienica, oficyna, fabryka, ogród. Właściciel mieszkał na tyle blisko, żeby słyszeć jak działa fabryka. Taka zabudowa to specyfika Łodzi. Miasta, któremu warto się przyglądać.
    - Nie potrzeba wielkich aparatów. Każdy ma teraz swój w telefonie. Nieważne, co sfotografuje. Ważne, że popatrzy. Zorientuje się, gdzie jest, spojrzy na mapę lub w przewodnik. Pochwali się innym, że widział coś ładnego. W ten sposób wyrabia się zainteresowanie - podkreśla Kaczmarek.
    Miastograf.pl to serwis zbierający dawne zdjęcia Łodzi. Każda fotografia jest naniesiona na mapę i precyzyjnie opisana. Zarejestrowanie się i korzystanie z usług serwisu jest darmowe.

    Podczas spotkania zorganizowanego przez Miastograf w Miejskim Punkcie Kultury Prexer - UŁ, Kaczmarek opowiadał o tych obiektach, których w przestrzeni miejskiej już nie ma oraz o tych, które można jeszcze uratować. - Zwracamy uwagę na duże budynki, wielkie kubatury. A przecież w Łodzi jest dużo małych "ozdobników", które architekturę miasta czynią przyjemną i interesującą. Spójrzmy na stare budynki. Są pięknie zdobione, ich właściciele chcieli się przede wszystkim wyróżnić - mówi Kaczmarek.

    Miedziana 9
    Wiesław Kaczmarek
    2 z 7

    Miedziana 9

    nieistniejace lodzkie zabytkiGoogle Maps

    Kluczowe jest ruszenie się z domu. Chodzenie, oglądanie, póki te rzeczy jeszcze są. Trzeba pamiętać, że one łatwo giną. A nie zawsze chce się robić badania sprawdzające, co kryje się pod siedmioma warstwami farby. - Promujemy chodzenie z zadartym nosem - mówi Kaczmarek. - Przyglądanie się temu, co jest powyżej witryn sklepowych. Wtedy okazuje się, że miasto jest ładne. A biorąc pod uwagę to, że więcej nas jest więcej dobrego modernizmu niż prawdziwej secesji, moglibyśmy wzorem Gdyni dużo na tym ugrać.

    Pomorska 21
    Wiesław Kaczmarek
    3 z 7

    Pomorska 21

    nieistniejace lodzkie zabytkiGoogle Maps

    - Jest wiele stylowych budynków, ale nieraz widać to tylko wewnątrz. W bramach, na klatkach schodowe, w oficynach. Bolączką miasta są klatki schodowe zamykane domofonami. Wiele ciekawych rzeczy nam w ten sposób umyka - wyjaśnia Kaczmarek. Muzeolog żałuje, że w Łodzi zupełnie nie jest promowany wyjątkowy układ "domu przy fabryce": bogata kamienica, oficyna, fabryka, ogród.

    Właściciel mieszkał na tyle blisko, żeby słyszeć jak działa fabryka. Taka zabudowa to specyfika Łodzi. Miasta, któremu warto się przyglądać.

    Norbelana
    Wiesław Kaczmarek
    4 z 7

    Skrzyżowanie Żeromskiego - Mickiewicza

    nieistniejace lodzkie zabytkiGoogle Maps

    Norbelana, wcześniej - Fabryka Karola Eiserta. Stała przy ul. Żeromskiego od 1905 roku. W szczytowym okresie zatrudnienie
    znajdowało w niej 1050 osób. Produkcji zaprzestano w 1994 roku, a budynki zostały wyburzone w 2005 r. Do dzisiaj po fabryce pozostał tylko pusty plac. / Michał Gruda

    - Nie potrzeba wielkich aparatów. Każdy ma teraz swój w telefonie. Nieważne, co sfotografuje. Ważne, że popatrzy. Zorientuje się, gdzie jest, spojrzy na mapę lub w przewodnik. Pochwali się innym, że widział coś ładnego. W ten sposób wyrabia się zainteresowanie - podkreśla Kaczmarek.

    Na zdjęciu Norbelana, wcześniej - Fabryka Karola Eiserta. Stała przy ul. Żeromskiego od 1905 roku. W szczytowym okresie zatrudnienie znajdowało w niej 1050 osób. Produkcji zaprzestano w 1994 roku, a budynki zostały wyburzone w 2005 r. Do dzisiaj po fabryce pozostał tylko pusty plac. / Michał Gruda

    Dabrowskiego 21
    Wiesław Kaczmarek
    5 z 7

    Dąbrowskiego 21

    nieistniejace lodzkie zabytkiGoogle Maps

    Supermarket w miejscu nieistniejącej już fabryki Pafino. Wyburzenie nastąpiło w 2004 roku.

    Dabrowskiego 16
    Wiesław Kaczmarek
    6 z 7

    Dąbrowskiego 16

    nieistniejace lodzkie zabytkiGoogle Maps

    Miastograf.pl to serwis zbierający dawne zdjęcia Łodzi. Każda fotografia jest naniesiona na mapę i precyzyjnie opisana. Zarejestrowanie się i korzystanie z usług serwisu jest darmowe.

    Zajezdnia
    Wiesław Kaczmarek
    7 z 7

    Kilińskiego 245

    nieistniejace lodzkie zabytkiGoogle Maps

    Budynek zajezdni tramwajowej zburzono 14 września 2012 roku.

    Czytaj teraz
    Więcej

      Popularne

      Komentarze
      Zaloguj się
      Chcesz dołączyć do dyskusji? Kup prenumeratę, by czytać artykuły i je komentować

      Wszystkie komentarze

      sortuj:
      od najnowszego od najstarszego od najpopularniejszego od najmniej popularnego
      Ja bym powiedział tak. To co na tych zdjęciach jest, to nie do końca można uznać za WIELKĄ stratę, no może poza bud. fabrycznymi. Jak już patrzeć na takie prawdziwe starty, to na pewno należałoby wymienić kościół w Mileszkach. A już takie najprawdziwsze, które Łódź utraciła w XX wieku to: Kościół w Chojnach datowany bodajże na 1493r, który uległ ostatecznej zagładzie w czasie budowy kościoła św.Teresy (pełnił tam rolę kościoła tymczasowego), Kolumna Janka Mulinowicza - najprawdopodobniej najstarszy tego typu pomnik w Polsce, która stała na Chojnach i zniszczyli ją hitlerowcy, zespół pałacowy Heinzla w Parku Julianowskim zniszczony w 1939, Stare Miasto jako najstarszy element osadniczy Łodzi z zabudową przede wszystkim Starego Rynku w postaci wąskich, niskich kamieniczek szczególnie w pierzejach południowej i wschodniej, synagogi, szczególnie ta na Starym Mieście i ta na Kościuszki. Padły także stylowe kamienice przy budowie dwupasmowej Alei Piłsudskiego. Stratą dla mnie jest również to co zostało zrobione z cerkwi przy ul św.Jerzego, w oryginale była bowiem perełką. To te kilka co nasuwają mi się z brzegu, ale pewnie długo można by jeszcze wymieniać.
      już oceniałe(a)ś
      27
      3
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pokaż odpowiedzi (2)
      Stary kościół św. Teresy ówczesny proboszcz sprzedał chętnym z okolicy na opał. Tym sposobem zimą 1963/64 rozpalaliśmy pod kotłem CO w naszym domu na Mostowej piętnastowiecznym drewnem.
      już oceniałe(a)ś
      1
      1
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @chultai_11 Nie przesadzaj, że Łódź została tak bardzo zdewastowana przez wojnę a jeżeli już wspominasz Stare Miasto ...dlaczego nie wspomnisz kto tam mieszkał ..dlaczego nie domagasz się aby odrestaurować schody getta przy pl Kościelnym abyśmy nie zapomnieli o tych którzy byli naszymi współmieszkańcami ... o tych, których z taką pogardą określamy mianem żydostwa a którzy byli a przede wszystkim czuli się Polakami a zostali przez nas zdradzeni .
      już oceniałe(a)ś
      3
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Żeby w tych miejscach powstało coś nowego lepszego to byłoby super, a w większości przypadków działki stoją puste. Myślę, ze właściciele działki na rogu Żeromskiego-Mickiewicza łapią sie za głowy że zburzyli budynki fabryczne, bo dzisiaj mieliby tam albo lofty albo piękną galerię handlową.
      już oceniałe(a)ś
      19
      4
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Na Miedzianej 9 mieszkali moi Dziadkowie. Jaki piękny to był czas. Jak dawno już ich nie ma, tak jak tego domu. Gdy zniknął budynek, długo zachowały się kamienne schody, które prowadziły do jego wnętrza. Wspomnienia, tęsknota, dziękuję...
      już oceniałe(a)ś
      17
      2
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Wspomnienia? Każdy ma jakieś wspomnienia, ale przedmioty z nimi związane niekoniecznie zasługują na miano zabytkowych. Może to być kocyk, w który mnie utulała moja kochana babcia, albo popielniczka dziadka kupiona kiedyś na odpuście, cokolwiek. Natomiast większość z zaprezentowanych tutaj budynków to były KOSZMARNE RUDERY, wiele groziło zawalenie. Ktoś tu płacze nad Norbelaną - to było uosobienie brzydoty! I właśnie tam powstają nowe mieszkania, już stoi dźwig. A hotel stoi od dobrych kilku lat. Róg Sienkiewicza i Nawrot również wygląda dużo lepiej. Podobnie Miedziana, itd. Dyskusyjna jest uroda zabudowy po dawnym Pafino (taki eufemizm ;-))) ), ale przynajmniej to się nie wali. Sorry kochani, ale rozwój miasta oznacza również zastępowanie starego nowym. Miasto tym się różni od skansenu, że tu się mieszka i żyje. A nie tylko zwiedza i wzdycha.
      już oceniałe(a)ś
      15
      7
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Urodziłem się w tym domu w 1945. Rodzice mieszkali do 1987. Pozdrawiam wszystkich z Miedzianej. Mikołaj. Zapraszam tutaj, www.mmann.byethost6.com
      już oceniałe(a)ś
      8
      1
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Nie boli tak bardzo wyburzanie budynkow tam gdzie powstaje cos uzytecznego i niebrzydkiego ale Pomorska czy zajezdnia...
      już oceniałe(a)ś
      5
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Rozumiem , że w pamięci ludzkiej i dla potomnych trzeba zachować obraz wielu obiektów. Ale czas jest nieubłagany , tak jak ludzie wiele z nich starzeje się , umiera , na ich miejsce powstają nowe. W wielu wypadkach należy dokonać ich inwentaryzacji , dokumentacji fotograficznej , a nie za wszelką cenę walczyć o ich utrzymanie aż do ostatecznego rozpadu
      już oceniałe(a)ś
      10
      7
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Nie każda ruina i śmietnik powinna być zabytkiem. Zwłaszcza taka którą nie ma się kto zająć i wygląda tak jak wygląda pół Łodzi, czyli do d... Jak nas nie stać na zabytki, to nie można śmietników nazywać zabytkami. Bo robimy wielką szkodę własnie zabytkom i historii.
      już oceniałe(a)ś
      14
      11
      Zgłoś
      Odpowiedz

      Tematy ważne dla Łodzi

      Ludzie
      Tematy
      Miejsca

      Warto przeczytać

      Magazyn Kuchnia
      Magazyny
      Licytacje, przetargi
      wyborcza.pl
      Serwisy partnerskie

      Copyright © Wyborcza sp. z o.o.

      Właściciel niniejszego serwisu nie wyraża zgody na zwielokrotnianie ani inne korzystanie z utworów rozpowszechnionych w tym serwisie, w celu eksploracji tekstów i danych. Więcej informacji w zastrzeżeniu dot. eksploracji tekstów i danych.