Kropiwnicki żartowniś, Niesiołowski rycerz. Wspomnienia Jarosława Kaczyńskiego

Jarosław Kaczyński wspomina czas po swoim wystąpieniu z Akcji Wyborczej "Solidarność" podczas rządów Jerzego Buzka między 1997 a 2001 r.:

"Przez długi czas miałem poczucie, że zachowywany jest wobec mnie dystans, że traktują mnie jako przegranego, który może obciążyć, jeżeli ktoś będzie się z nim afiszował. Ważni ludzie z "Solidarności" nie przejawiali wrogości, ale powtarzam, dystans był odczuwalny. (...) Siedząc na sali sejmowej, przekomarzałem się z Kropiwnickim, jeśli tylko był w rządowym tramwaju. To były żarty, on nie obawiał się ze mną żartować".

Jerzy Kropiwnicki - minister różnych resortów w latach 1991-1992 i 2000-2001, prezydent Łodzi w latach 2002-2010, członek Rady Polityki Pieniężnej w kadencji 2016-2022 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości.

Jarosław Kaczyński charakteryzuje Janusza Tomaszewskiego, w latach 1996-1999 wicepremiera i ministra spraw wewnętrznych i administracji za rządów AWS:

"Na jesieni 1996 roku AWS była już mniej więcej ułożona. (...) Szybko się zorientowałem, że szczególną rolę odgrywa szef Regionu Łódzkiego Janusz Tomaszewski, postać w starej "Solidarności" nieznana, teraz bardzo wpływowa. Z zawodu robotnik, z wykształceniem zasadniczym zawodowym, bardzo inteligentny, wyraźnie zdolny, o dość, w przeciwieństwie do Krzaklewskiego, impertynenckim stylu bycia, ale bez przekraczania pewnych granic. Zajmował się sprawami organizacyjnymi, potem listami kandydatów, a więc kwestiami w formacjach politycznych najważniejszymi. (...)

Muszę uczciwie przyznać, że gdy byłem członkiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, gdzie przychodzili przedstawiciele tego resortu, to o ile wiceministrowie szokowali niekiedy swoją ignorancją, o tyle sam minister wypadał na spotkaniach bardzo dobrze. Potrafił odpowiadać na wszystkie pytania, miał poukładane w głowie, można powiedzieć: ogarniał resort. Otaczała go jednak dwuznaczna aura. Dochodziły do mnie wieści, że jego gabinet to miejsce, gdzie podejmuje się decyzje daleko wykraczające poza sprawy resortu, a nawet zakres jego uprawnień jako wicepremiera".

Jarosław Kaczyński nie był zwolennikiem Jerzego Grohmana - potomka fabrykanckiej rodziny z Łodzi - który w Kancelarii Lecha Wałęsy został ministrem ds. reprywatyzacji. Kaczyński w latach 1990-1991 był jej szefem.

"Prezydent chciał, bym urzędował w Belwederze. Zaproponował mi nawet gabinet, w którym kiedyś zasiadał sam Józef Piłsudski (...). Nie przyjąłem tej propozycji, choć przez jakiś czas gabinet czekał na mnie, a Wałęsa wypominał mi izolowanie się od niego. Nie chciałem być blisko prezydenta. (...) Rezydowałem przy Wiejskiej, w głównym gmachu Kancelarii. Z czasem Wałęsa zaczął dokonywać, już bez mojej inicjatywy, nowych nominacji. Chciał na przykład uczynić ministrem stanu Jerzego Grohmana. Uzyskałem zmianę decyzji, ale sekretarzem został".

Andrzej Kern był adwokatem związanym z łódzką "Solidarnością" (bronił m.in. Andrzeja Słowika, Jerzego Kropiwnickiego, Grzegorza Palkę), a w latach 1991-1993 pełnił funkcję wicemarszałka sejmu. Szerokim echem odbiła się sprawa ucieczki z domu jego niepełnoletniej córki z narzeczonym. Do tego wydarzenia odwołuje się w książce Jarosław Kaczyński:

"Jeśli chodzi o ataki na nas [Porozumienie Centrum - dop. red.], to trzeba opisać inne jeszcze wydarzenia. Ofiarą perfidnej akcji stał się także wicemarszałek Sejmu Andrzej Kern. Był to polityk daleki od jakiegokolwiek radykalizmu i z pewnością niechętny ostrej grze, trzymający się z boku. Strofujący posłów, którzy atakowali z trybuny Sejmu Lecha Wałęsę (na przykład Kazimierza Świtonia). Był to jedyny obok Lecha Kaczyńskiego, prezesa NIK, polityk PC, który zajmował ciągle eksponowane, choć mało wpływowe stanowisko państwowe. Fakt, że wicemarszałek nie rządzi, a nawet może być wobec rządu w radykalnej opozycji, nie był, a być może i po dziś dzień nie jest przeciętnemu obywatelowi znany. Można sądzić, że właśnie dlatego wybrano go na negatywnego bohatera opowieści o dostojniku niszczącym młodzieńczą miłość swojej córki, przekraczającą społeczne podziały i wykorzystującym swoje wpływy dla tego niecnego celu. (...) Przeprowadzono wielką operację medialną z Andrzejem Kernem w negatywnej roli głównej. (...) Atak na Kerna był oczywiście także atakiem na nas".

Jarosław Kaczyński wspomina Stefana Niesiołowskiego, dziś posła PO, a na początku lat 90. Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, z którym Porozumienie Centrum wraz z innymi partiami prowadziło rozmowy koalicyjne:

"Racjonalnie zachowywał się Stefan Niesiołowski, choć widać było, że jest zbyt zaangażowany, jak na negocjatora, w szybkie doprowadzenie do powrotu ZChN do władzy".

Jeszcze wcześniej Kaczyński uznaje Niesiołowskiego za jedną z wybijających się postaci w ZChN:

"Tak samo było, gdy trzech rycerzy ZChN, trzeba przyznać, że rzeczywiście bardzo się wybijających, to jest Marek Jurek, Jan Łopuszański i Stefan Niesiołowski, zażądało konfiskaty majątku PZPR. Żądanie było całkowicie słuszne i to nie tylko ze względów historyczno-sprawiedliwościowych, ale czysto pragmatycznych".

W 1994 r. Kaczyński i Niesiołowski znaleźli się w jednej formacji - Porozumienie dla Polski - grupującej prawicowe partie, które nie dostały się do sejmu:

"PdP ruszyło też w podróż po Polsce. Jeździłem na ogół ze Stefanem Niesiołowskim. Dziś może się to wydawać niemożliwe, ale były to miłe podróże. Niesiołowski zgłaszał, co prawda, od czasu do czasu, żartobliwą pretensję o to, że z Łodzi (gdzie mieszkał) do Warszawy musi jeździć z braku pieniędzy, z przesiadką w Koluszkach i stamtąd elektrycznym do Warszawy. Po drodze flaczki w barze dworcowym w Koluszkach. "A czyja to wina? Twoja". Tak kończył. Było z nim wesoło, interesująco, opowiadał mnóstwo anegdot, z dalszej i bliższej przeszłości. Bardzo dobrze występował na wspólnych zebraniach. Można powiedzieć, żeby to sielanka. Szczególnie jeśli porównać z wyjazdami w towarzystwie Ryszarda Czarneckiego".

Później Kaczyński wyjaśnia, że ówczesny prezes ZChN, a dziś europoseł PiS miał o wiele większy apetyt niż Niesiołowski i ciągle domagał się postojów na jedzenie.

W latach 1993-1997 Jarosław Kaczyński znajdował się poza parlamentem. W autobiografii wspomina, że nawet wtedy nie mógł narzekać na brak zainteresowania mediów:

"Bywałem zapraszany do mediów w innych miastach: w Olsztynie, Gdańsku, Katowicach, Łodzi, Białymstoku, Lublinie, Krakowie. W tym ostatnim miejscu audycje prowadziła Elżbieta Więcławska. Zapraszała mnie dość często, choć było to już w drugiej fazie rządów AWS. (...) Skończyło się w ten sposób, że została z ramienia PiS najpierw posłem, a później senatorem. Łączy się z tym historia romantyczna. Związała się z owdowiałym, starym działaczem PC, a przedtem "Solidarności", posłem. Pobrali się. Było to jedyne małżeństwo zawarte w parlamencie, chyba się nie mylę".

Elżbieta Więcławska (dziś Elżbieta Więcławska-Sauk) jest łodzianką i absolwentką UŁ. W latach 1974-1982 i 1990-2001 pracowała jako dziennikarka w TVP Łódź. Z listy Prawa i Sprawiedliwości uzyskała mandat poselski (2001-2005) i senatorski (2005-2007). W lipcu 2016 r. została wybrana z rekomendacji PiS przez Sejm w skład Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na sześcioletnią kadencję.

Jarosław Kaczyński pisze o latach 1986-1987 i Jacku Bartyzelu - łódzkim działaczu społecznym, dziś profesorze nauk społecznych, od 1989 r. prezesie Klubu Konserwatywnego w Łodzi:

"Zaczęły się rejestracje różnych klubów, substytutów "Solidarności". (...) Moje szczególne zainteresowanie wzbudził Klub Myśli Politycznej "Dziekania", związany z Kościołem. Jego spotkania odbywały się w budynku na tyłach katedry św. Jana, na ulicy o tej samej nazwie, gdzie przez lata mieściło się biuro Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski (...). Obok przewodniczącego, Stanisława Stommy, ton nadawali: Marcin Król, Jacek Bartyzel, Aleksander Hall, Marek Jurek, Aram Rybicki i w wielkiej mierze Mirosław Dzielski. W większości były to więc osoby z Ruchu Młodej Polski. (...) Interesujące referaty wygłaszali Jurek i Bartyzel (...). Jako reprezentant "Solidarności", nie jedyny zresztą, na zebraniach bywał także Jacek Merkel, a i rola Aleksandra Halla oraz Arama Rybickiego - doradców Wałęsy - była niejednoznaczna. Trudno było powiedzieć, czy widza rozwiązanie polskiego kryzysu poprzez relegalizację "Solidarności", czy zgodziliby się na jakieś inne wyjście. Patrzyłem na całe przedsięwzięcie z rezerwą. Zaskoczyło mnie, kiedy dowiedziałem się od Antoniego Macierewicza, że on i jego grupa wchodzą do "Dziekanii". Ja zdecydowanie odmówiłem. Doszło nawet między nami do ostrej kłótni. Ponieważ zmienił się charakter spotkań i trzeba się było określić w sprawie przynależności do klubu, zrezygnowałem z bywania tam".