Kogo popierają włodarze łódzkich miast i kto zyska, a kto straci na "Polskim ładzie". Sprawdzamy

Prezydent Łodzi nikomu nie trzeba przedstawiać. Hanna Zdanowska to jedna z najważniejszych postaci Platformy Obywatelskiej w województwie łódzkim - i jednocześnie jedna z głównych przedstawicielek dużego grona samorządowców krytycznych wobec Prawa i Sprawiedliwości. Szefowa Koła Łódź pod wieloma względami stanowi dla PiS przykład politycznego wroga. W PO sprzed powrotu Donalda Tuska została łódzką pełnomocniczką Ruchu Wspólna Polska Rafała Trzaskowskiego (za Tuska ruch ten formalnie wciąż istnieje, ale nie stanowi już tak liczącej się siły wewnątrz PO).

Prezydent Hanna Zdanowska wielokrotnie krytykowała ograniczanie kompetencji (i budżetów) samorządu przez PiS - jak również założenia tzw. Polskiego ładu. Z Programu Inwestycji Strategicznych realizowanego w ramach "Polskiego ładu" Łódź pod rządami Zdanowskiej otrzyma 77,9 mln zł. Z jednej strony, to najwięcej ze wszystkich miast i gmin województwa łódzkiego. Z drugiej strony, na zmianach podatkowych planowanych w "Polskim ładzie" stolica województwa tylko w pierwszym roku obowiązywania nowych przepisów straci 323 mln zł planowanych dochodów. Łódź jest więc 245 mln zł "na minusie".

Krzysztof Chojniak, prezydent Piotrkowa Trybunalskiego, urząd pełni już czwartą kadencję. Ostatnie wybory samorządowe wygrał startując z własnego komitetu wyborczego, ale za pierwszym razem (w 2006 roku) był oficjalnym kandydatem PiS, a w roku 2018 roku ta partia udzieliła mu oficjalnego poparcia. Do poparcia Chojniaka w drugiej turze wyborów zachęcał lokalny PiS sam Antoni Macierewicz.

Zaraz na początku obecnej kadencji, w trakcie mszy świętej w kościele pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Piotrkowie, prezydent Chojniak dokonał uroczystego aktu zawierzenia miasta Matce Boskiej (lecz nie była to jego inicjatywa, a rady miejskiej).

W dniu 2 listopada prezydent Chojniak znalazł się wśród 30 członków nowo powołanego Stowarzyszenie Prezydentów Miast Polskich - Praca, Rozwój, Odpowiedzialność (PRO). Skupia ono samorządowców popierających politykę rządu - w kontraście do Unii Metropolii Polskich i Związku Miast Polskich, które podkreślają gigantyczne straty (ponad 10 mld zł rocznie), jakie "Polski ład" wywoła w budżetach miast i gmin.

Z dotacji w ramach "Polskiego ładu" drugie co do wielkości miasto województwa łódzkiego dostanie  26,7 mln zł. Te pieniądze będą przeznaczone na rozbudowę ul. Roosevelta w Piotrkowie Trybunalskim wraz z infrastrukturą.

Prezydent trzeciego co do wielkości miasta w województwie łódzkim, Grzegorz Mackiewicz, piastuje funkcję drugą kadencję. Za pierwszym razem na urząd prezydenta Pabianic kandydował jako kandydat lokalnego Bloku Samorządowego Razem, za drugim startował z własnego komitetu - ale z poparciem PO, Nowoczesnej, PSL i SLD.

W październiku tego roku dość niespodziewanie zaprezentował się jako zwolennik Polski 2050 Szymona Hołowni - występując w roli gospodarza Forum Samorządowego Polski 2050 w Pabianicach i jeden z sygnatariuszy przygotowanej przez to ugrupowanie Karty Samorządowej. Na Forum nie szczędził krytyki pod adresem PiS i polityki odbierania samorządom pieniędzy przy jednoczesnym nagromadzaniu nowych obowiązków.

Jeśli chodzi o dotacje z "Polskiego ładu" to prezydent Mackiewicz złożył wnioski na ok. 90 mln zł. Otrzymał tylko 4,5 mln - na projekt przebudowy Starego Rynku w Pabianicach. Tymczasem na przewidywanych zmianach podatkowych Pabianice mają tracić na rzecz budżetu centralnego 19 mln zł rocznie.

To blisko trzy razy mniej, niż dostała z "Polskiego ładu" blisko dziewięć razy mniej ludna gmina wiejska Pabianice (11,2 mln zł na modernizację dróg), oraz ponad dwa razy mniej niż powiat pabianicki (10,3 mln zł na budowę hali sportowej przy Zespole Szkół Nr 1 w Pabianicach). Ostatni przykład jest ciekawy o tyle, że starostą pabianickim jest Krzysztof Habura, kandydat Koalicji Obywatelskiej na senatora w ostatnich wyborach parlamentarnych.  

Liczący około 60 tys. mieszkańców Tomaszów Mazowiecki to największe miasto w województwie łódzkim, w którym rządzi oficjalny nominat PiS. Sprawujący urząd od 2014 roku prezydent Marcin Witko to były poseł PiS. Podobnie jak Chojniak został członkiem propisowskiego stowarzyszenia samorządowców PRO. W kampanii wyborczej 2020 roku wystąpił nawet na konferencji samorządowców popierających Andrzeja Dudę - obok prezydentów Chełma, Stalowej Woli, Raciborza i Otwocka.

Z "Polskiego ładu" Tomaszów Mazowiecki dostał 18,9 mln zł - na wymianę oświetlenia ulicznego.

Jednocześnie 8 mln zł dostała gmina wiejska Tomaszów Mazowiecki - na zagospodarowanie turystyczno-rekreacyjnego terenu nad Zalewem Sulejowskim w Smardzewicach.

Mariola Czechowska, prezydentka Bełchatowa, to kolejna przedstawicielka nowo powołanego stowarzyszenia samorządowców PRO. Jednym z celów przyświecających powołaniu stowarzyszenia (pod skrzydłami partii rządzącej) jest promowanie "Polskiego ładu". Miasto Bełchatów otrzyma z niego 18 mln zł - na budowę i przebudowę ulic.

Bełchatów to jeden z bastionów PiS w regionie łódzkim. Partia Jarosława Kaczyńskiego (choć jej twarzą jest tu Macierewicz) zdobywa tam miażdżącą przewagę w wyborach wszystkich szczebli.

Wygrywając swoją pierwszą kadencję prezydent Czechowska w 2014 roku startowała jako kandydatka PiS. W kolejnych wyborach startowała z własnego komitetu, a PiS wystawił przeciwko niej kontrkandydata. Pomimo tej roszady Czechowska cały czas pozostawała członkinią partii, więc sytuację należy zakwalifikować jako "spór w rodzinie".

Ponadto 5,6 mln zł dostała wiejska gmina Bełchatów.

Przemysław Staniszewski podłódzkim Zgierzem rządzi od 2014 roku. Za pierwszym razem startował jako kandydat PiS (choć bezpartyjny), za drugim (w 2018 roku) - jako kandydat niezależny.

Staniszewski przez lata próbował lawirować pomiędzy wpływami dużych, ogólnopolskich stronnictw, dlatego jego akces do propisowskiego stowarzyszenia PRO może zaskakiwać.

Jako prezydent Zgierza przez lata zmagał się z wpływami posła Marka Matuszewskiego, lokalnego barona PiS. Przed wyborami parlamentarnymi 2019 "Wyborcza" opisywała sprawę całorocznego lodowiska, które w Zgierzu wymarzył sobie Matuszewski - a co do którego Staniszewski miał się bać, że utrzymanie obiektu zrujnuje mu budżet. Ostatecznie w Zgierzu powstała nowa hala sportowa z możliwością dostawienia tymczasowego lodowiska.

W ramach "Polskiego ładu" miasto Zgierz otrzyma 12,6 mln zł - na przebudowę dróg rewitalizację koryta rzeki Bzury wraz z kanałem i Stawem Miejskim w parku im. T. Kościuszki w Zgierzu.

Ponadto nieco ponad 5,5 mln zł dostanie gmina Zgierz - na przebudowę dróg i termomodernizację Szkoły Podstawowej w Besiekierzu Rudnym.

Prezydent Skierniewic - Krzysztof Jażdżyk - to kolejne zaskoczenie wśród członków nowo powołanego stowarzyszenia samorządowców popierających "Polski ład". Karierę w samorządzie rozpoczął w 2002 roku jako miejski radny SLD. Z poparciem SLD wygrał również swoje pierwsze wybory na prezydenta Skierniewic - w 2014 roku. W kolejnych wyborach wygrał w pierwszej turze, kandydując z lokalnego komitetu Razem dla Skierniewic i pokonując kandydata PiS.

Z "Polskiego ładu" miasto Skierniewice dostanie wyjątkowo dużo, bo aż 32,6 mln zł. Z tej kwoty większość, bo 28,4 mln zł, pójdzie na przebudowę stadionu miejskiego.

Z kolei gmina wiejska Skierniewice dostanie 4,75 mln na przebudowę dróg.

Były urzędnik częstochowskiego magistratu Jarosław Ferenc, prezydentem Radomska został w 2016 roku - po tym, jak mandat poselski objęła dotychczas pełniąca tę funkcję Anna Milczanowska. W zorganizowanych wówczas przedterminowych wyborach Ferenc pokonał kandydata PiS, Wiesława Kamińskiego - krewnego prezydenta Andrzeja Dudy.

Formalnie bezpartyjny Ferenc również wszedł w skład stowarzyszenia samorządowców popierających politykę PiS i "Polski ład" - z którego Radomsko otrzymało 29,9 mln zł. Na modernizację dróg.

Z kolei wiejska gmina Radomsko dostanie 7,6 mln zł, na modernizację sieci wodociągowej.

Zbigniew Paweł Burzyński fotel prezydenta Kutna utrzymuje od 2002 roku. Nie należy do żadnej partii ani stowarzyszenia politycznego. Wydaje się jednak bliższy sejmowej opozycji niż PiS. Przed wyborami do europarlamentu w 2019 roku poparł Joannę Skrzydlewską z PO.

A jednak Kutno otrzymało z "Polskiego ładu stosunkowo dużo, bo 24,3 mln zł na budowę infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej i sportowej w dolinie rzeki Ochni.

Z kolei powiat kutnowski dostał 16,15 mln zł na modernizację dróg powiatowych, a gmina wiejska Kutno - 8,35 mln zł (na przebudowę dróg i termomodernizację budynków użyteczności publicznej).

Osobną dotację 5 mln zł dostanie też Związek Gmin Regionu Kutnowskiego na rozwój infrastruktury społecznej, edukacyjnej i turystycznej.

Prezydent Sieradza Paweł Osiewała to kolejny z członków stowarzyszenia PRO powołanego pod skrzydłami PiS. W jego przypadku zaskoczenia jednak nie ma. W wyborach samorządowych w 2018 roku - gdy wygrał swoją drugą kadencję - choć bezpartyjny, startował z poparciem PiS.

W kraju Osiewała jest znany z tego, że w marcu 2019 roku potrącił samochodem starszą kobietę na parkingu centrum handlowego w Sieradzu (w tym samym roku otrzymując Brązowy Krzyż Zasługi od prezydenta Andrzeja Dudy). Sąd Rejonowy w Sieradzu uznał Osiewałę winnym, skazując go nieprawomocnie na osiem miesięcy więzienia w zawieszeniu na dwa lata. Sąd Okręgowy w Sieradzu utrzymał wyrok w mocy.

W ramach "Polskiego ładu" miasto Sieradz dostanie łącznie 17,775 mln zł - na przebudowę dróg i parkingów, oraz rozbudowę Sieradzkiego Centrum Kultury.

Dodatkowe 9 mln zł dostanie gmina wiejska Sieradz - na budowę biblioteki w Charłupi Małej, oraz remonty dróg.

Licząca ok. 40 tys. mieszkańców Zduńska Wola to największe po Łodzi miasto województwa łódzkiego, w którym rządzi prezydent z Platformy Obywatelskiej. Konrad Pokora rządzi pierwszą kadencję, a o tym, że od początku był dla PiS-u solą w oku świadczy fakt, że w rok po objęciu przez niego urzędu wicepremier Piotr Gliński i marszałek województwa Grzegorz Schreiber nie zaprosili prezydenta Pokory na uroczyste podpisanie umowy w sprawie budowy kolejowego terminala towarowego w Karsznicach (to kluczowa dla regionu inwestycja, w przygotowaniach do której magistrat współpracował ze stroną rządową).

Z Programu Inwestycji Strategicznych "Polski ład" miasto Zduńska Wola dostanie 7,6 mln zł na budowę nowej drogi. To mniej, niż Zduńska Wola straci na "Polskim ładzie". Wcześniej prezydent Pokora zwracał uwagę, że przez zmiany podatkowe roczne jego miasto straci ok. 10 mln zł rocznie - na korzyść budżetu centralnego.

Więcej, bo prawie 16,5 mln zł dostał powiat zduńskowolski (starostą jest Hanna Iwaniuk, która do rady powiatu kandydowała z listy KO). Pieniądze pójdą na drogi i rozbudowę Zespołu Szkół im. K. Kałużewskiego i J. Sylli w Zduńskiej Woli. Przepadł wniosek starostwa o kolejne 31 mln zł.

Ponadto wiejska gmina Zduńska Wola dostała 10,6 mln zł na kanalizację w miejscowościach Wojsławice i Korczew.

Łowicz to największe z miast województwa łódzkiego, w których rządzi nie prezydent, a burmistrz. Krzysztof Jan Kaliński, burmistrz Łowicza, jest bezpartyjny, ale cieszy się poparciem PiS. Z "Polskiego ładu" jego miasto dostanie 21,85 mln zł - na modernizację ulicy, mostu i budowę ścieżki rowerowej. 

Maleńki Wieluń na południowo-zachodnim krańcu województwa łódzkiego to jeden z najciekawszych przykładów tego, jak dotacje z "Polskiego ładu korelują (lub nie) z relacjami politycznymi. Burmistrz Paweł Okrasa w wyborach samorządowych startował z własnego komitetu, ale z poparciem PiS. W czerwcu tego roku został powołany przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę w skład Rady do spraw Samorządu Terytorialnego.

Tymczasem z "Polskiego ładu" miasto Wieluń nie dostanie nic - w sytuacji, gdy łączna suma dotacji przekazywanych dla wszystkich gmin w powiecie wieluńskim będzie wynosić ok. 92,5 mln zł (w tej puli jest jeden projekt miejski, ale wniosek złożyło starostwo). Natomiast wnioski miasto Wieluń składało na 68 mln zł (na drogi i rozbudowę przetwórni odpadów).

Kilka lat temu spekulowano, że burmistrz Okrasa mógłby przystąpić do Porozumienia Jarosława Gowina. Krytykował też domniemane naciski dowództwa na wieluńskich policjantów. A jednak nie jest do końca jasne, dlaczego burmistrz Okrasa miałby popaść w niełaskę PiS, ale w wywiadzie dla "Wyborczej" stwierdził, że ma "duże wątpliwości co do obiektywności dzielenia środków". Zwłaszcza, że z Funduszu Inwestycji Lokalnych miasto Wieluń również nie dostało nic.

Aleksandrów Łódzki to trzecie co do wielkości miasto w województwie łódzkim, w którym rządzi włodarz z PO. Choć jego miasteczko jest małe, to burmistrz Jacek Lipiński jest postacią bardzo wyrazistą - a jego popularność wykracza daleko poza granice Aleksandrowa Łódzkiego.

W 2015 roku zasłynął wprowadzeniem do lokalnego ratusza bezdomnych psów. Czworonogom dano schronienie, karmę i psie obowiązki - od tamtej pory pilnują porządku w ratuszu. Z burmistrzem Lipińskim za sterami Urząd Miasta Aleksandrowa Łódzkiego organizuje festiwal metalowy Summer Dying Loud - ściągając na niego zespoły i publiczność z całego świata. Przy okazji każdej edycji festiwalu wśród zainteresowanych słychać jednak obawy, że jeśli PiS wprowadzi kiedyś do "Aleksa" swojego prezydenta, to w przyszłości z festiwalu nici.

Według ekspertów Związku Miast Polskich na "Polskim ładzie" miasteczko będzie tracić 12,5 mln zł rocznie. Tymczasem gmina miejsko-wiejska Aleksandrów Łódzki otrzymała dotację wysokości jednej trzeciej tej sumy. To 4,275 mln zł - na budowę ronda na skrzyżowaniu z drogą krajową 71. 

Opoczno to jedno z miast regionu, w których PiS utrzymuje miażdżącą przewagę nad opozycją. A jednak walkę o fotel burmistrza wygrał Dariusz Kosno - pokonując kandydatkę PiS. Kosno startował z listy Niezależnego Bloku Samorządowego Porozumienie 2018. Choć nie należy tego "Porozumienia" mylić z Porozumieniem Jarosława Gowina, to może już samo podobieństwo jest rażące dla niektórych w partii rządzącej?

W każdym razie z "Polskiego ładu" gmina miejsko-wiejska Opoczno dostanie 5 mln zł - na budowę infrastruktury drogowej obsługującej stację kolejową Opoczno Południe.

Choć leżący na północ od Zgierza Ozorków jest mniejszy od wszystkich wymienionych wcześniej miast, to z funduszu inwestycji samorządowych "Polskiego ładu" dostanie więcej, niż niejedno z nich. Łączna suma dotacji dla miasta przekracza 9 mln zł (na modernizację kamienic, szkoły i rozbudowę dróg). Do tego dochodzą jeszcze ponad 4 mln zł dla gminy wiejskiej na przebudowę oczyszczalni ścieków w Leśmierzu.

Burmistrzem Ozorkowa jest Jacek Socha, kandydat PiS.

Robert Jakubowski, burmistrz Konstantynowa Łódzkiego, startował w wyborach z własnego komitetu. Postrzegany jest jako polityk bliski Koalicji Obywatelskiej. Prezydent Hanna Zdanowska niedawno powołała go nawet w skład rady nadzorczej Aquaparku Fala.

Tymczasem Konstantynów Łódzki dostanie z "Polskiego ładu" całkiem sporo - bo 12 mln zł. Nazwa projektu to "Budowa bazy sportowo - edukacyjnej przy Szkole Podstawowej nr 1 im. Królowej Jadwigi w Konstantynowie Łódzkim". 

Burmistrz Rawy Mazowieckiej, Piotr Irla, kandydował z własnego komitetu. Jego miasto z "Polskiego ładu" dostanie 3,7 mln zł na modernizację dróg.

Zdecydowanie bliższy obecnemu rządowi wydaje się wójt gminy Rawa Mazowiecka, Michał Michalik, który - sądząc po jego Facebooku - często bywa na wydarzeniach z udziałem wojewody Tobiasza Bocheńskiego i odwiedzających Łódzkie polityków PiS. Gmina dostanie z "Polskiego ładu" ponad 12 mln zł - na poprawę jakości dróg i infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

Gabriel Szkudlarek, burmistrz Łasku, kandydował z komitetu Bezpartyjne Porozumienie Samorządowe. Ostatnio wziął jednak udział w konferencji prasowej Polski 2050, której tematem była gospodarka odpadami na poziomie lokalnym. Przypadek?

Łask dostanie z "Polskiego ładu" nieco ponad 3,3 mln zł - na budowę sieci wodociągowej w miejscowościach Rokitnica i Aleksandrówek w dolinie rzeki Grabi.

Burmistrz Głowna Grzegorz Janeczek kandydował z własnego komitetu wyborczego, ale jest członkiem PO i kandydował z pełnym poparciem tej partii.

Pomimo tego podłódzkie Głowno dostanie z "Polskiego ładu" całkiem sporo jak na miasteczko liczące ok 14 tys. mieszkańców. Suma dotacji dla miasta to 7,4 mln zł (na drogi).

Dodatkowo gmina wiejska Głowno dostanie 2,7 mln zł na budowę stadionu.

Łęczyca w powiecie zgierskim to kolejne miasto, w którym rządzi burmistrz z PO. Paweł Kulesza - z poparciem Hanny Zdanowskiej - nieznacznie pokonał tam w wyborach konkurentkę z PiS.

W ramach Programu Inwestycji Strategicznych "Polski ład" Łęczyca dostanie 3,28 mln zł na budowę kompostowni odpadów zielonych.

Więcej, bo ponad 8 mln zł, dostanie gmina wiejska Łęczyca - na inwestycje w OZE i zmniejszanie emisji zanieczyszczeń.

Burmistrz Koluszek, Waldemar Chałat, ubiegał się o stanowisko startując z lokalnego komitatu Razem dla Gminy, ale trzyma się blisko PiS. W kampanii prezydenckiej popierał Andrzeja Dudę zachwalając jego projekt tzw. "tarczy dla samorządów".

Z "Polskiego ładu" Koluszki dostaną 4,75 mln zł na przebudowę drogi na trasie Wierzchy- Świny.

Brzeziny to najmniejsze z miast województwa łódzkiego liczących ponad 10 tys. mieszkańców. Ich burmistrz to Ilona Skipor. Kandydowała z własnego komitetu, pokonując w wyborach dotychczasowego burmistrza i pełnomocnika PiS w Brzezinach, Marcina Plutę. Mimo tego można odnieść wrażenie, że burmistrz Skipor stara się PiS-owi nie podpadać.

Z "Polskiego ładu" Brzeziny dostaną 9 mln zł na budowę pasywnej hali sportowej.