"Dokąd płynie miasto moich snów? / Dokąd płynie niekochana Łódź? / Dokąd płynie odrapany wrak? / Czy długo tak?" - śpiewa Piotr Rogucki w "Deszczowej piosence" zespołu COMA. - Inspirowana jest moim codziennym wychodzeniem z kamienicy, spoglądaniem na ból tego miasta. Jeżdżąc po Polsce i świecie, oglądam centra różnych miast. Zazwyczaj to ich najpiękniejsze fragmenty, spotykam tam najszczęśliwszych, najbardziej zmotywowanych do życia ludzi. W Łodzi niestety jest odwrotnie - mówił Rogucki w 2011 r. Od tego czasu wiele się zmieniło. Również podejście Piotra.
Plastic Bag to jedno z muzycznych wcieleń Jacka Bieleńskiego, łódzkiej odpowiedzi na muzyczny talent Toma Waitsa i literacki Charlesa Bukowskiego. Bieleński nie przebiera w słowach. W piosence "Marynarze Łodzi" w sposób szorstki, ale też niepozbawiony sowizdrzalskiego zapału snuje historie marynarzy wypływających w "weekendowy rejs". W kultowej już opowieści o nocnym życiu miasta nie brakuje soczystych wersów jak: "Maszyny drżące kominy wyjące / w gruzy rozjebało całą bawełnianą łódź" czy "Zacumowały barki na pietrynie / kanionem płynie łódzki tłum".
"Łódzka" to wariacja Artura Andrusa na temat piosenki "Těšínská" Jaromira Nohavicy. W oryginale autor opowiadał o tym, co by było, gdyby sto lat wcześniej urodził się w Czeskim Cieszynie. Co w "Łódzkiej" robi Andrus? Wynajmuje mieszkanie u żydowskiego fabrykanta, kocha się w prząśniczce, która jest córką zawiadowcy stacji Łódź Fabryczna, a na ulicach, oprócz carskich żołnierzy, spotyka Juliana Tuwima i Artura Rubinsteina. Łódzkości dodaje piosence miejsce nagrania, którym było Studio Koncertowe im. Henryka Debicha w Radiu Łódź.
Nie ma drugiej tak łódzkiej piosenki na świecie. Zespół NOT założony przez Roberta Tutę oraz członków zespołu Cool Kids of Death - Kubę Wandachowicza i Marcina "Cinassa" - Kowalskiego nagrał w 2007 r. piosenkę "Łódź", której tekst składa się wyłącznie z nazw ulic naszego miasta. Obok Piotrkowskiej, Limanowskiego, Włókienniczej i Smutnej pojawiają się tak charakterystyczne miejsca jak Księży Młyn czy Bałucki Rynek. Całość dopełnia refren, w którym artyści w przewrotny sposób przypominają przedwojenne żydowskie powiedzenie: "Wasze ulice, nasze kamienice".
Muzyka Tomasza Kaczkowskiego to zimna fala w najczystszej postaci. Jest surowa i ascetyczna, a w dodatku kontestuje zastaną rzeczywistość w sposób ostry i jednoznaczny. Nic dziwnego, że debiut jego Wież Fabryk był tak bardzo wyczekiwany przez fanów. W końcu w 2010 r. po blisko 10 latach ukazał się pełnoprawny album zespołu. Warto było go kupić, chociażby ze względu na utwór "Litzmannstadt". Kaczkowski na tle mechanicznie brzmiących bębnów i oszczędnych motorycznych riffów z historyczną zawziętością powtarza w nim wersy "Powiedz to do mnie jeszcze raz! / Litzmannstadt".
Agnieszka Osiecka w latach 1957-1961 studiowała reżyserię w łódzkiej szkole filmowej. Przebywając w Łodzi, napisała jeden ze swoich najpiękniejszych utworów - "Kochankowie z ulicy Kamiennej". Mimo że nikt nie wie, kim byli kochankowie, a ulica Kamienna - dzisiejsza Włókiennicza - na pewno nikomu nie kojarzy się z miłością, legenda zakochanych wciąż trwa. W 2004 r. z inicjatywy członków grupy artystycznej Krąg odsłonięto płaskorzeźbę-fontannę "Kochankowie z ulicy Kamiennej" według projektu Wojciecha Gryniewicza. Piosenkę śpiewały m.in. Elżbieta Czyżewska i Sława Przybylska.
"Więc kocham twoją urodę złą / Jak matka niedobrą - dziecinę / Kocham twych ulic szarzyznę mdłą / Najdroższe miasto na świecie!" - śpiewa Piotr Nowak z Rambo Jet. To oczywiście wiersz "Łódź" Juliana Tuwima, przywołany przez zespół trzy lata temu z okazji setnej rocznicy pisarskiego debiutu poety. Ten jubileusz skłonił grupę do zajęcia się wierszami Tuwima i... zrobienia z niego gwiazdy rocka, której każdy kolejny utwór ma zadatki na radiowy przebój. W "Łodzi" powraca bardzo żywotny motyw "złego, ale kochanego miasta".
Jeszcze inną sentymentalną wycieczkę do przeszłości zaproponował swoim słuchaczom zespół Zgiełk. Grupa ta nagrała płytę pt. "Ja Lodzermensz", na której znalazły się piosenki o dawnej Łodzi (z lat 1900-1980). Utwory opowiadają o Lodzermenszach i fabrycznych dziewczynach. Grupa w rockową szatę odziewa teksty ulicznych muzykantów "wydobyte" z podziemia, archiwów i źródeł Towarzystwa Przyjaciół Łodzi. Jednym z utworów, w którym wykorzystano tekst nieznanego autora z 1930 r., jest piosenka "Nie ma to jak w mieście Łodzi".
Adam "O.S.T.R" Ostrowski powraca z motywem "złego miasta". W skicie "ŁDZ" nie koloryzuje i - jak przystało na ulicznego kronikarza - rozlicza swoją ukochaną Łódź z jej wszystkich przewinień. I tak w kolejnych wersach piosenki pojawiają się dzieci w beczkach, pavulon w karetkach, policjanci strzelający do studentów z ostrej amunicji i mordowanie polityków. Raper podkreśla przy tym, że bez względu na wszystko "Łódź - miasto grzechu" jest jego ziemią obiecaną: "ŁDZ miastem snów? / mam w dowodzie Bałuty / jak umrzeć to tu".
Patrząc na nasze TOP 10, można podejrzewać, że Łódź nie istnieje w muzyce głównego nurtu. Nic bardziej mylnego! W 1986 r. piosenkę poświęciła nam Maryla Rodowicz! Artystka porzuciła kolorowe jarmarki i Saską Kempę, ale - niestety - nie wyszło jej to na dobre. Nagrany przez nią utwór "Gejsza Nocy" to nieco kiczowate disco w stylu Bee Gees. Przedstawiona przez Marylę Rodowicz historia rozpoczyna się tak: "Przed lokalem już czeka taryfa / a w lodówie gorzała się chłodzi / Nie zawołasz na pomoc szeryfa / akcja toczy się w mym mieście Łodzi".
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze