Dzień po porodzie przyszła do mnie położna, pytając, czy ją pamiętam. "Bardzo trudno mi będzie o pani zapomnieć" - odpowiedziałam.
- Stałyśmy z siostrą w przedpokoju nad zalanym w trupa ojcem, płacząc, że umarł. To jedno z moich pierwszych wspomnień z dzieciństwa - mówi Marta.
Na tablicy ma wypisane zadania na dzień: wstać, spojrzeć w lustro, zmienić ubranie i spróbować zjeść śniadanie. Weronika walczy z depresją.
Jest mu dobrze, bo urwał kontakt z matką - "skorupą bez uczuć".
- Po śmierci Kamilka z Częstochowy apelujemy do władz o zmiany w systemie, analizę przypadków śmiertelnych, naprawianie błędów - mówią w łódzkiej Fundacji Słonie na Balkonie. I oddają nowy pokój przesłuchań.
Z dziećmi dzieje się coś bardzo złego. Nigdy nie potrzebowały pomocy tak bardzo jak teraz - mówi Tisa Żawrocka-Kwiatkowska z Fundacji "Gajusz". - Zmagają się z potężnymi traumami, ale przerastają je także codzienne problemy i wyzwania.
Każdy samolot budzi strach. W nocy musi się świecić lampka. A do tego dochodzą problemy o korzystanie z łazienki i wypłatą zasiłków. Pomocy psychiatrów i psychologów potrzebują Ukraińcy. Jest depresja i strach. Coraz częściej dzwonią też Polacy.
Metoda, której poddawani są uchodźcy z Ukrainy, w latach 90. była wykorzystywana w łagodzeniu traum u żołnierzy wracających z Zatoki Perskiej. Wtedy podczas zajęć wykorzystywano... dłoń terapeuty. Teraz podobną funkcję pełnią gogle wirtualnej rzeczywistości.
Psychiatra o zdrowiu psychicznym w kryzysie: - Reakcje z początku pandemii i początku wojny są analogiczne. Wtedy kupowaliśmy cukier, mąkę i sosy, a nawet papier toaletowy. Teraz zabrakło benzyny i gotówki w bankomatach.
- Każda mama wymaga specjalnego traktowania, ale ta, która straciła dziecko, potrzebuje wyjątkowego spokoju i empatii - mówią w szpitalu Rydygiera. I pokazują pokój pożegnań - pierwszy taki w województwie.
Pierwszy był Miłosz, śmiertelnie chory 10-latek, którego po latach porzuciła rodzina zastępcza. Później dwie siostry w wieku przedszkolnym, które były wykorzystywane seksualnie. Nigdy wcześniej nie było miejsca, w którym dzieci po traumach i ich opiekunowie mieliby zapewnioną pomoc. Teraz jest i świętuje rocznicę istnienia.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.